Page Text
________________
३२१
कर्मविपाकनामा कर्मग्रंथ. १ जेम पुरुष, नामें चैत्र, जाति ब्राह्मण, गुणें कालो, परिमाणे दीर्घ, संख्यायें एक, एम जण जण विशेषे वस्तु निर्धारीयें, ते ज्ञान कहीये. तथा देखवू अथवा देखीयें जेणे करी, ते दर्शन. सामान्य विशेषात्मक वस्तुने विषे सामान्यांशें नाम, जाति, गुण, क्रियादिक विशेषयोजनारहित कोश्एक वस्तु धर्मी डे एवो अव्यक्तबोध, ते बीजो दर्शन निराकारउपयोग जाणवो. ए बन्ने आगल शावरण शब्द जोमीयें, एटले झानने आवरे, ते प्रथम ज्ञानावरणीय कर्म; अने जे दर्शनने आवरे, ते बीजं दर्शनावरणीय कर्म. जेणे करी जg, खंडं,सुख, उःख वेदियें.तेमाटे तेनुं नाम वेदनीय कर्म त्रीजुं कहीये. जे मोहें मुंजावे, जे ए कार्य कीधे मुजने हित किंवा श्रहित थशे ? इत्यादिक सम्यक् विचारणारहित आत्माने पण जेणे करी करे, एटले हितना हेतु जे पच्चरकाणादिक ते फुःखदायक जाणीने तेनो त्याग कस्यो जाय अने अहितना हेतु जे विषयादिक ते हितबुकिये ग्रह्या जाय, ते मोहनीय कर्म चोथं जाणवू. तथा जे श्रा नवथी बीजा नवने विषे उदय आवे, तेने आयुःकर्म कहीयें. यद्यपि बीजा पण कर्म जवांतरें उदय श्रावे अने ते नवमां पण उदय आवे ने अने ए श्रायुःकम तो ते नवमां उदय न श्रावे, परंतु अवश्यपणे बीजे नवेंज उदय आवे, ए नियम जणाव्यो. ए पांचमुं श्रायुःकर्म. तथा गतिजात्यादिक उदयिक पर्यायें करी जीवने नमावे, शुद्धस्वरूपने पण नारकी तिर्यंच एकेंघिय इत्यादिक हीन नामें करी स. दित जणावे ते जणी ए नामकर्म बहुं जाणवं. तथा उच्च एटले गुणाश्रयपणे अने तेथकी विपरीत ते नीच जाणवू. एवे शब्दें करी बोलावीयें, तेनुं नाम गोत्रकर्म सातमु जाणवू. तथा जेणे करी विशेष दान, लान, नोग, उपनोग, विर्यादिक जे थास्मानी लब्धि के तेने हणीयें, ते नणी ए विघ्नकर्म थाउमुं कहीये.
॥ हवे ए आठे कर्मनी संगति कहीयें यें. ॥ १ अहीं ज्ञान, दर्शन, ते जीवनुं स्वरूप ले. जे जणी उपयोगलक्षण श्रात्मा कह्यो तेने श्राश्रयें कर्मविचार तेमां पण सकल शास्त्रविचार ज्ञानथी प्रवर्त, लब्धि पण स. घली ज्ञानोपयोगें उपजे, मोक्षगमन पण केवलझानोपयोगयुक्तने होय, तेमाटे ज्ञाननी प्रधानता कही, ते कारणे तेनुं आवरण पण पहेवू कडं.
२ ते पड़ी ज्ञानोपयोगथकी दर्शनोपयोगें रहे, ते माटे तेनुं आवरण बीजु कयु. ३ ए बेहु श्रावरणनो तीव्रविपाक वेदतां अजाणपणादिकें करी अशाता थाय अने एनाज तीवदयोपशमें सूक्ष्म अर्थ जाणतां, देखतां, शाता वेदे, ते नणी ए पली वेदनीयकर्म त्रीजुं कडं.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002168 |
| Book Title | Prakarana Ratnakar Part 4 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhimsinh Manek Shravak Mumbai |
| Publisher | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publication Year | 1912 |
| Total Pages | 896 |
| Language | Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 27 MB |