________________
कर्मविपाकनामे कर्मग्रंथ.१
३०७ वाक्यादिकनुं यथावस्थित जावना अवगम थकी, एटले पक्षपात विनानी बुछिए करी को विषयना स्वरूपने जे यथार्थ जाणवू तेने सम्यक्श्रुत कहीयें.. ___बहुं मिथ्याश्रुत, ते यथावस्थित बोधना अनाव थकी मिथ्यादृष्टीये करी थईत्प्रणीत अथवा मिथ्यादृष्टी प्रणीत वाक्यादिक, जाणवू. एटले पक्षपात प्रमुख बुझिए करी कोश विषयना स्वरूपने जे यथार्थ न जाणवू तेने असम्यक्श्रुत कहीयें. - आशंका- सम्यकदृष्टीनी पेठे मिथ्यादृष्टिने पण मतिज्ञानावरणीय तथा श्रुतज्ञानावरणीय कर्मोनो क्षयोपशम नाव होवाली ते ज्ञानोए करी पृथुबुनोदरायाकार एवा घटादिकने जाणे , तेथी तेने विषे अज्ञान केम संजवे ?
उत्तर- मिथ्यादृष्टि ते सर्व प्रकारने पण एकांत पुरःसर कहे . केमके, तेउनेविषे सदसद्विवेकना परिज्ञाननो अनाव .ते जगवमुक्तस्याहाद नीति अनुसरता नथी. जेम के, 'घटएवायं ' एटले थाज घट डे एवं ज्यारे प्रतिपादन करे ,त्यारे ते घटनेविषे घट पर्यायविना बीजा जे सत्व, शेयत्व तथा प्रमेयत्व प्रमुख व्यतिरेकपणे रहेला जे घटना पर्याय तेउनुं श्रपलपन (गोपन ) करे जे. अन्यथा (जो एम न कहीए तो) 'आज घट ' एम एकांते करी अवधारणा संजवे नही. वली मिथ्याष्टि, घटने सर्वथा अस्ति कहे , पण तेने पररूपे करी नास्तिपणुं बे एवं ज्ञान नथी. तेथी तेने उलवे बे. तेमज तेनुं ज्यारे नास्तिपणे प्रतिपादन करे ने त्यारे पण तेने सर्वथा नास्तिज कहे , तेवारे अव्यार्थिकनये सत्पणुं तेने उलवे ने तेमाटे ते सदसद्विवेक शून्य बे, अने मिथ्याष्टिने विषे जे मति अने श्रुत ए बे शानो होय डे, ते जवहेतुक डे तथा मतिश्रुत ज्ञानोए करी युक्त मिलादृष्टि पशुवध तथा मैथुनादिकनेविषे धर्म साधकता जाणे , तेथी तेऊनी संसारमार्गनेविषे दीर्घतर प्रवृत्ति थाय ने माटे अज्ञान कहीएं, तथा जेम उन्मत्त कवि यथेला कल्पना करे बे, तेमां किंचित् वस्तुने पण कहे बे. तथापि विशेषे ते वस्तुनी अपेक्षा न करतां जे ते प्रकारे कल्पना करी दीये ; तेनी पेठे ते यद्यपि कचित् यथावस्थित वस्तुनुं प्रतिपादन करे , तथापि सम्यक यथावस्थित वस्तुतत्व- पर्यायालोचनना विरहे करीअपरमार्थिकोबे,तथा मिडाष्टिनां मति तथा श्रुत ए बे शानो यथावत् वस्तुनो विचार कस्याविना प्रवतें बे, तेथी यद्यपि तेक्वचित थारस बे,अने या विरस ने इत्यादि अवधारणाना संवाद करनारा , तथापि स्याछादयुक्त परिनावनाए करी तेजेनी प्रवृत्ति नथी. किंतु यथाकथंचित्पणे प्रवृत्ति ने माटे ते अज्ञानज . तथा ज्ञान- फल विरतिपणुं ने ते मिठादृष्टिने नहीं तेथी ते श्रझानज जे. तथाचाहजगवानुमाखातिवाचकः-'ज्ञानस्य फलं विरतिरिति साच मिथ्यादृष्टेर्नास्तीति शानफलाजावादज्ञानं मिथ्यादृष्टेम तिश्रुते' यदाहजाण्यसुधांजोनिधिः सद
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org