________________
३०६
कर्मविपाकनामे कर्मग्रंथ. १ तंच हो विनाणं; इंदिय मणो निमित्तं, जो आवरणक विसमो,” जे अक्षरोए करी अनिलाप्य जावोनुं प्रतिपादन करवाने प्रधान श्रुत ते श्रदरश्रुत कहीयें. . आशंका- जेणे करी अजिलाप्यजाव प्रतिपादन करवाने प्रधान श्रुत कहेवाय डे, तेमाटे अननिलाप्यनाव पण होवा जोशए ?
उत्तर- अनजिलाप्यनाव पण लोकमां अनंता . यदाहुः श्रीपूज्या:- “नवणिजा जावा, अणंत नागोउ अणनिलप्पाणं, पनवणिजाणं पुण, अणंत जागोसुयनिबको ॥ १॥ जं चउदसपुवधरा, ठाणगया परुप्परं डंति; तेणउअणंत नागो, पन्नवणिजाण जंबुत्तं ॥ ३॥ अकर लंनेण समा, जणहिया हुंति मविसेसेणं, तेविहुमई विसेसा, सुयनाणपंतरे जाण. इति अक्षरश्रुतं ॥३॥
बीजु अनदर श्रुत, ते दवेमित शिरकंपन हस्तचालन प्रमुख, समस्याएकरी गमनागमनादिक मनना अभिप्रायनुं जे परिज्ञान तेने जाणवू. एटले कोई माणस कोईने पूढे के नाई, तमारे बाहेर जवं के ? तेनो मुखथी जवाब न देतां माथु हलावीने अथवा हाथवती शान करीने पोतानी नामरजी जणाववी तेथी पूबनारने तेना मनना थनिप्रायन परिझान एटले जाणपणुं थाय तेने अनक्षरश्रुत कहीएं. - त्रीगँ संझिश्रुत, ते संज्ञा त्रण प्रकारनी बे-दीर्घकालिकी, हेतुवादोपदेशिकी तथा दृष्टिवादोपदेशिकी. यदाह नाष्यसुधांनोनिधिः “शहदीहकालिगी का, लिगित्ति संना जया सुदी हंपि; संजर श्लूयमिस्सं, चिंतेश्य किहणुकायवं ॥ १॥ जे पुण संचिंतेलं, इछापिठेसु विसय वसु, वहति नियत्तंतिय, सदेह परिचालणाहे ॥२॥पाएण संपयंचिय, कालं मिनयावि दीदकालंता; ते देउवायसन्नी, निश्चिता हुँति अस्सनी. ॥३॥ सम्यदिछी संनी, संते नाणे खर्डवसमियंमि; अस्सनी मिछत्तं, मिदिहिवावएसेणं"॥४॥ तेमां ए केम करवू, केम थशे, इत्यादिक अतित अनागत घणा कालनुं जे चिंतवतुं ते दीर्घ कालिकी संज्ञा. अने जे तात्कालिक श्ष्ट अनिष्ट वस्तु जाणीने प्रवृत्ति निवृत्ति ते हेतु वादोषदेशिकी. अनेक्षायोपशिम ज्ञानेकरीसम्यकदृष्टीपणुं होय, ते दृष्टिवादोपदेशिकी, ए त्रण संज्ञा , तेमां विकलेंजिय असंझीने हेतुवादोपदेशिकी संज्ञा बे,अने संज्ञी पंचेंडीने दीर्घकालिकी संज्ञा , ते माटे सर्वत्र श्रागममांहे दीर्घकालिकी संज्ञाए करी संझिपणुं कहीये. थने ते संझीविषयक जे श्रुत तेने संझिश्रुत कहीये. अर्थात् समनस्क प्राणीने जे मन अने इंजियोएं करी उत्पन्न थएडं शान तेने संझिश्रुत कहीये.
चोथं असं शिश्रुत, ते मनविना मात्र इंजियोएं करी उत्पन्न थएवं जे असंझीनुं श्रुत. पांचमुं सम्यक् श्रुत, ते सम्यक् दृष्टिये करी, अर्हत्प्रणीत अथवा मिथ्यादृष्टि प्रणीत
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org