Page Text
________________
कर्मविपाकनामे कर्मग्रंथ. १ । शए३ बे-झानावरणीय कर्मप्रत्ये उपचयोत्कर्षथी, प्राप्त विपाकथी श्रनुजवतो थको सूक्ष्म तथा सूक्ष्मतर वस्तुनो विचार करवामां पोताने असमर्थ जाणतो थको जीव खेदने पामे बे. तेमज वली सकल लोको ज्ञानावरण कर्मना क्षयोपशमने लीधे पाटव एटले चतुर थईने पोतानी बुद्धिथी सूक्ष्म तथा सूक्ष्मतर वस्तुविचार करवाने समर्थ होवाथी सुखने वेदे . एवी रीते वेदनीय कर्मर्नु निमित्त कारण ज्ञानावरणीय कर्म . ते प्रमाणेज श्रतिनिबिग दर्शनावरणीय कर्मना उदयथी प्राणी जात्यंधादि थयो थको, वचनने अगोचर एवा फुःखसंदोह एटले फुःखना समुदायने अनुजवे बे. तेमज दर्शनावरणीय कर्मना दायोपशमथी स्पष्ट चकुरादि युक्त थईने यथाविध वस्तुसमूह एटले निकुरंबने सम्यक् प्रकारे अवलोकन कस्याथी प्राणी श्रमंद श्रानंदसंदोह प्रते अनुनवे डे; तेमाटे वेदनीय कर्मनुं निमित्त कारण दर्शनावरणीय कर्म पण , ज्ञान दर्शनावरण कर्मनुं वेदनीय कर्म वेद्य बे. तेमाटे वेदनीय कर्म त्रीजुं गप्युं .
वेदनीय कर्मने विषे पण इष्ट अने अनीष्ट विषयना संबंधथी सुख तथा दुःखनो जे अनुनव थाय ते वेदनीयनुं लक्षण बे; अने विषयने विषे इष्ट अने अनिष्टतापणुं ते राग अने वेषजनित बे अने ते राग केष तो मोहना हेतु . तेमाटे वेदनीय कमेथी अनंतर मोहनीय कर्म चो) कडं बे.
मोहमूढ प्राणी बहु थारंनरूप परिग्रहथी कर्मादानमां श्रासक्त थईने नरकादिकनुं आयुष्य बांधे बे, माटे मोहनीय कर्मानंतर पंचमस्थाने आयु कर्म गएयु बे.
नरकादि श्रायुष्यनो उदय श्राव्याथी अवश्यपणे नरक गत्यादिक नाम कर्मनो उदय थाय बे. माटे श्रायुष्यानंतर नामकर्म बहुं गएयुं बे.
नाम कर्मनो उदय थयाथी अवश्येकरी उंच अथवा नीच गोत्रनो उदय थाय बे, माटे नामकर्मानंतर गोत्रकर्म सातमुं गएयुं .
उंच गोत्रोत्पन्न जीवने प्रायें करी दान तथा लानांतरायादि कर्मनो दय होय डे, केमके, राजादिक जे उंच कुलवान कहेवाय बे, ते नेविषे दान तथा लानादिक दीगमां आवे बे, जो अंतराय कर्मनो क्षय न थयो होय तो दान तथा लानादिकनो संनव थाय नही. माटे घjकरी दान तथा लानांतरायादि कर्मो उत्तम कुलनेविषे क्षयनेज पामेला होय . तेमज नीच गोत्रोत्पन्न प्राणीनेविषे प्रायेंकरी दान तथा लानांतराय कर्मनो उदयज होय . केम के, नीच गोत्रोत्पन्न मनुष्य दरिद्धी होवाथी त्यां दानादिक दीठामा आवतुं नथी. ए रीते गोत्र कर्मनो उदय थया पली अंतराय कर्मनो उदय होवाथी गोत्रकर्मानंतर श्रापमुं अंतराय कर्म गएयुं . एवीरीते कर्मानुक्रम वर्णन सप्रयोजन . ॥३॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002168 |
| Book Title | Prakarana Ratnakar Part 4 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhimsinh Manek Shravak Mumbai |
| Publisher | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publication Year | 1912 |
| Total Pages | 896 |
| Language | Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 27 MB |