________________
२२२
शृंगारवैराग्यतरंगिणी. खे तत्त्यजेः॥ एतस्मिन् वसता मनोनवमदासर्पण दष्टः
पुमान् कार्याकार्यविवेकशून्यहृदयः कस्को न संजायते॥ अर्थः-हे सखा, कोपर्नु स्थान जे स्त्री, आनन एटले मुख, तेनुं रात्रदिवस स्म रण करीने तूं पोताने संताप करीले ,अहो इति खेदे ! ते थानन नथी पण कानन एटले वन : एम जाणीने मूकी दे, केमके, ए वनमा रहेनारो जे कामरूप सर्प, ते जे पुरुषने दंश करे, ते पुरुषनो हृदय कार्याकार्य विवेकथी शून्य थई जायजे, एवो कोण डे, के जे उक्त विवेकशून्य न थाय! किंतु सर्व थायज ले. सामान्य सर्पनाविषे करीने मूर्बित थएलो पुरुष पण शून्य हृदयवालो थई जाय, तो जेने सर्प दंश कस्यो होय तेनुं गुं कहे ! अहीं कोपपद आनन कानन . एम कयुंजे, तेथी कोपपद एटले ककार ने उपपद एटले समीपपद जेनो एवो आनन शद कानन शब्द थाय ने ते योग्य बे, एश्लेष ले. .
आ वृत्तमां, स्त्रीनू मुख कोपायमान कर्यु तेनुं कारण ए के, स्त्रीनी मुखमुज्ञ यत्किचित् कोपायमान पुरुषने दीवामां आवे तो तेने कामविकार नत्पन्न थायने अथवा कोई कारणने लीधे स्त्रीने रीश आवीने पुरुषने पोतानी मुखमुज्ञ कोपाय मान करी देखाड्याथी तेने प्रीति उत्पन्न थायजे, अने विविध प्रकारे तेने सम ज्याव्यानी आतुरताने लोधे कामविकार नत्पन्न थायले ते अहीं शृंगाररस जाणवो, अने स्त्रीना मुखने वन जेवं कर्तुं , ने तेमां कामरूप सर्प रहे जे ते दंश करीने पुरु पना हृदयने शून्य करे एटले सारासार विवेकरहित करे ; अर्थात् मृतकतु व्य करे , तेथी तेनो तुं त्याग कर. ए वैराग्यरस जाणवो. ॥ ७ ॥
उपजातिटत्तम् ॥ साकारमालोक्य मुखं तरुण्यः किं मुग्धबुझे मुद मादधासि॥इदं हि चित्तभ्रमनाटकस्य विचरणैरामुखमाचच ॥॥
अर्थः- हेरूडीबुद्धिवान पुरुष, तरुण स्त्री, साकार एटले सुंदर मुख जोईने 'तु शासारु आनंदित थाय! ए मुखने विधान पुरुष निश्चये करी चित्त भ्रमरूप नाटकनु थामुख एटले आद्यारंन कहेले. अहीं साकार एटले आकार सहित जे मुख होय ते यामुख ले, ते योग्य वे. _ था वृत्तमा, तरुण स्त्रीने सुंदर मुख कयुं , तेनुं कारण ए के मुखनी सुंदरता तारुम्पपणाम होय. ते गमे तेवी सारीबुद्धिवाला पुरुषनी बुद्धिने विन्रम करे बे. एटले मोहित करेले. ए शृंगार रस ले. अने तरुण स्त्री, मुख चित्तविन्रमरूप
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org