________________
२७
आस्तिक नास्तिक संवाद. |पें अनादि सिह , अने जेनो अंत नथी तेने शशलाना शिंगडां प्रमुखनी उपमा देवी ए केवी मूर्खता जे वारु ! माटे ए बोलवू बालकना जेवू कहेवाय. - जो स्वप्नजेवं जगत मानशो, तो तमारा पोताने महोडे पोते बंधाशो. स्वप्न जे ले ते स्वप्नपणे नावरूप अनेजाग्रतपणेअनावरूपडे;तेमजागृत जे जे ते जागृतपणे नावरूप अने स्वप्नपणे अनावरूपडे; पण केवल अनावरूपें कोई पदार्थ कहेवाय नही. ज्यारे स्वप्ननावरूप डे त्यारे तेना जेवो जे जगत तमे कहोडो ते केम अनावरूप कहेवाय, अने स्वप्नने जो अनावरूप कहेशो तो देखाय ले केम? जे अनावरूप ते तो दे रखाय नहीं; अने स्वप्न तो रात्रे दीतुं ते रात्रे दीतुंकहेवायजे.अने दिवसें दीतुं ते दीवसें दी तुं कहेवाय: माटे जे वरखते स्वप्न देखाय ते वरखते ते देखावारूपे अने संप्राप्तरूपेंस त्य ले. अने जागृत असत्य बे. तेमज ज्यारे जागृत देखाय ने त्यारे स्वप्न असत्यने एम नावानावरूप पदार्थ होय ते साद्यंत होय . वली विशेष एवं समजवू जो ये डे के, यद्यपि स्वप्न तो साद्यंत जे पण स्वप्ननो जे विकल्प डे ते श्राद्यंतरहित शा श्वत ले. तेमांथी कोईक समये स्वप्न ननव थाय . माटे स्वप्ननुं देखq कोई काले डे तेमज यद्यपि जगतमांना पदार्थोने पलटवापणे नत्पाद व्ययनी अपेक्षायें पर्यायप णे साद्यंत जे. तथापि व्यरूपे सदा शाश्वत ध्रुव जे. केमके पर्यायपणे धर्म, अधर्म, आकाश, काल, जीव अने पुजल ए बए इव्य शाश्वत : जो पण बेला त्रण व्यना पर्याय अशाश्वत कहेवाय , तो पण स्वरूपें इव्यपर्याय सदा शाश्वतज डे; तेने असत्य केम कहेवाय ?
अरे भ्रमिष्ट, तमे जीवने मानो बो के नही? जो ना कहेशो तोआ बोले लेते कोण ? अने जगत असत्य कोण तेरावे ? जे पोतेज असत्य होय ते बीजाने गुं सत्यासत्य कहेवानोने ? जे पोतेसत्य होय ते बीजाने सत्य अथवा असत्य कहेवाने समर्थ याय. माटे जीव पदार्थ नथीज एम जो कहेशो तो तमे पोतेज काईक पदार्थ जो ए वात तमाराथी ना कहेवाशे नही. अने जगतने असत्य मानो बो तेवारे तमें पोते तो सत्य उरशोज; केमके जे पोताथी अतिरिक्त वस्तुने असत्य माने ते पोते ते ना जेवो असत्य होतो नथी, किंतु तेनाकरतां विपरीत स्वनाववालो सत्य होय. ते नो पा प्रत्यद दाखलो डे के, जगतने तमे स्वप्नजे गणोबो, त्यारे तमे पोते जागृत बो के नही ? केमके तमे पोते जागृत अवस्थामां न हो तो स्वप्नने स्वप्न कहो नही स्वप्नावस्थानो तमे पोते अनुनव करेलो , त्यारेज तेनाविषे कथन करी शको बो, ते
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org