________________
૬૩
ધર્મ ભાવના
સાંપડ્યો અને પ્રભુચરણસેવીએ એવા રસ્તા ખતાવી દીધા કે પ્રભુ સુધી પહોંચતાં માર્ગમાં જ સવ કેવળી થઇ ગયા. ભૂમિકાપ્રાપ્તિનું આ લાક્ષણિક દૃષ્ટાન્ત ખૂબ વિચારવા ચેગ્ય છે. અષ્ટાપદ શું? એની ભૂમિકા કેટલી ? કેવી રીતે ભૂમિકા ઉચ્ચ ઉચ્ચતર પ્રાપ્ત થાય ? કિરણના અવલંબન એટલે શુ? તાપસને પારણું શેનુ પારણામાં પાયસ શું? એ પાયસ સાથે અક્ષિણમહાનસ લબ્ધિ શું ? અને શ્રી ગૈાતમસ્વામી અને તાપસેા વચ્ચે થયેલી વાર્તાનું આંતરરહસ્ય શું?-એ સર્વ આધ્યાત્મિક નજરે વિચારવામાં આવે તો ધર્મનું આખુ’ રહસ્ય પ્રાપ્ત થઇ શકે તેમ છે.
*
આવે! ધર્મ' પ્રાણીને ક્રમસર વિકાસ કરાવી આખરે એને અક્ષયસ્થિતિ સુધી પહાંચાડે છે. એવા ધર્મ ખરેખર ‘મંગળકમલાકેલિનિકેતન ’ છે અને ધર્મ ઉત્કૃષ્ટ મંગળ છે એમ જે શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રની પ્રથમ ગાથામાં કહ્યું છે તેને સાક્ષાત્કાર થાય છે. એ ધર્મના રહસ્યને સમજવા યત્ન કરવા. એમાં દંભ
૧ ધર્મના વિષય પર ઘણું લખવા જેવું છે. એને તત્ત્વ વિભાગ અને નીતિ વિભાગ, એને દર્શીન વિભાગ અને ચરિત્ર વિભાગ, ધ તે મત વચ્ચે તફાવત, ધર્મ અને દર્શનની વિશિષ્ટતા, આદ્ય ક્રિયામાં પૂર્ણતા માનવાની રૂઢિ, જૈન ધર્માંમાં બાહ્ય કરતાં આંતરની જ પાણા વધારે છે તેનાં લાક્ષણિક દાખલા, એનું મૂળ સ્વરૂપ ક્યારથી અને શા માટે વિસરાઇ ગયુ છે ? વમાન દશાએ ધ ટકી શકે ખરે ? ઉપાધ્યાયુજીએ શ્રીસીમ ધરસ્વામીને અપીલ કરી છે કે જ્ઞાન મારગ રહ્યો દૂર રે ’ એનું રહસ્ય શું ? એવા કેટલું ખમવુ પડ્યું હતું? તત્ત્વજ્ઞાન અને મતમાં વિગેરે અનેક પ્રશ્નો ભ્રુણા આકર્ષક છે, પણ આ ગ્રંથના મેં નિર્માણત
6
ધામમે ધમાધમ ચલી, સ્પષ્ટ વકતૃત્વ માટે એમને
’
તફાવત કેટલેા છે ?
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
