________________
જેમાં ભાવથી તુલ્યતા નથી એવા વ્યક્તિ ભેદથી થતા બે આરંભાત્મક વસ્તુમાં દેરાસર વિ. ના નિમિત્તે ખેતર સોનું ચાંદિ ગામ વિ. માં શાસ્ત્ર અધ્યવસાયના ભેદથી પ્રવૃત્ત થયેલો હોવાથી અને પોતે તે ફળનો ભોગ કરતો ન હોવાથી માત્ર આગમાનુસારે તેમાં ઉપેક્ષાનો ત્યાગ કરી ગામ ખેતરાદિના આરંભનો ત્યાગ ન કરવા છતાં પણ સ્વપરની ભાવ આપત્તિને દૂર કરવાના ભાવથી પ્રવૃત્તિ થતી હોવાથી દૃષ્ટિસંમોહ દોષ થતો નથી. દર્શન - આગમ તેમાં સંમૂઢતા તેનો અભાવ હોવાથી હકીકતમાં તે આરંભનો છોડનાર હોવાથી અસંમોહ છે. અથવા તો ગુણતઃ એટલે શબ્દાર્થથી તુલ્ય સ્વરૂપ હોતે છતે અહિંસાદિનો સંજ્ઞાભેદથી અકરણ નિયમ - મહાવ્રતાદિ રૂપ સ્વપરિભાષાના ભેદે આગમોમાં પતંગજલજેનાદિશાસ્ત્રોમાં વિપરીત મતિ જે દોષથી થાય તે દ્રષ્ટિસંમોહ. એટલે મહાવ્રતનું પ્રતિપાદક મારું આગમ સારું છે. અકરણ નિયમાદિ પ્રતિપાદક અન્ય આગમો સારાં નથી. પરઆગમોમાં પણ દેખાતા સઘળા સદ્વચનો સ્વશાસ્ત્રથી જુદા નથી. ઉપદેશપદમાં કહ્યું છે બાર અંગ સર્વ પ્રવાદનું મૂળ છે. કારણ કે જિનેશ્વરે ભાખેલા બાર અંગ રત્નાકર સમાન છે. તેથી તેમાં રહેલું બધું સુંદર જ છે. // ૧૧ // धर्मपथ्यारुचिं लिङ्गद्वारा लक्षयति ।
धर्मश्रवणेऽवज्ञा तत्त्वरसास्वादविमुखता चैव ।
धार्मिकसत्त्वासक्तिश्च धर्मपथ्येऽरुचेर्लिङ्गम् ॥ १२ ॥ धर्मस्य श्रवणमविपरीतार्थमाकर्णनं तत्रावज्ञानादरस्तत्त्वे परमार्थे वा रसस्तस्यास्वादोऽनुभवस्तस्मिन् विमुखता चैव, धार्मिका ये सत्त्वाः प्राणिनस्तैः सहासक्तिरसंयोगश्च धर्म एव पथ्यं पापव्याध्यपनायकत्वात्तत्रारुचेर्लिङ्गं भवेदिति प्रत्येकमभिसम्बन्धनीयम् ।। १२ ।।
ઘર્મપથ્યની અરૂચિને લિંગ દ્વારા ઓળખાવે છે.
ગાથાર્થ - ધર્મ સાંભળવામાં અનાદર, તત્ત્વરસનો આસ્વાદ માણવાથી દૂર રહેવું અને ધાર્મિક આત્માઓ સાથે સંપર્ક ન કરવો આ ધર્મમાં અરૂચિનું લિંગ છે ૧૨ //
#wાજકારણના રક્ષકકકકક
શ્રીષોડશકપ્રકરણમુ-૪
59
SESS
S
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org