________________
ગાથા-૩૪ ૧૨ સાધુ સામાચારી–પંચાશક : ૮૧ :
કરવાની ના કહી હોય તે કાર્ય કરવાની જરૂરિયાત પડતાં કદાચ ગુરુ રજા આપે એ હેતુથી ફરી તે કાર્ય માટે ગુરુને પૂછવું તે પ્રતિપૃરછા સામાચારી છે.
પ્રશ્ન- ગુરુએ જે કાર્યની અનુચિત હોવાથી ના કહી છે તે જ કાર્ય માટે ફરી પૂછવું એમાં દેષ ન લાગે? પૂર્વે જે અનુચિત હતું તે પછી પણ અનુચિત હોય.
ઉત્તર- આમાં દોષ નથી, કારણ કે ધર્મવ્યવસ્થા ઉત્સગ અને અપવાદથી છે. પૂર્વે ઉત્સર્ગથી જે કરવા યોગ્ય ન હોય તે જ કાર્ય પછી તે વખતે ઉત્પન્ન થયેલા તેવા બીજા કારણોથી કરવા ગ્ય બને. કહ્યું છે કે :કરાવ દિ સાકરથા, રેરાશાસ્ત્રમશાનગતિ. कार्य यस्यामकार्य स्यात्, कर्म कार्य तु वर्जयेत् ॥ १ ॥
“દેશ, કાળ અને રોગને આશ્રયીને તેવી અવસ્થા ઉત્પન્ન થાય છે, કે જેમાં ન કરવા જેવું કરવા જેવું બને છે અને કરવા જેવું ન કરવું જોઈએ.”
આથી જે કાર્ય પૂર્વે અનુચિત હતું તે જ કાર્ય પછી ઉચિત બની જાય એવું બને. એટલે પૂર્વે જે કાર્યની ના, પાડી હોય તે જ કાર્યની પછી તેવા કોઈ કારણથી ગુરુ ૨જા પણ આપે. આમ ફરી પૂછવામાં દેષ નથી. (૩૩). ઇદના સામાચારી :જુવાદિuળ છંદળ, ગુરુવાળા કાર્દિ દોતિ : असणादिणा उ एसा, णेयेह विसेसविसउत्ति ॥ ३४ ॥
Jain Edecation International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org