________________
ગાથા ૨૧
૧૭ કલ્પ-પંચાશક
: ર૯૭ :
વ્યાઘાત થાય, અર્થાત્ પડી જવાથી કે ધક્કા વગેરેથી શરીરને વાગે અને પાત્રા કુટી જાય. અથવા (આ મુંડિયા સામે મળ્યા એટલે) અમંગળ થયું એવી બુદ્ધિથી કોઈ સાધુને મારે. ભેગિક=ગામને અધિપતિ. તલવર=કોટવાળ કે તળાટી, અથવા રાજાએ પ્રસન્નતાથી બક્ષીસ આપેલ સુવર્ણ તલવરપટ્ટે મસ્તકે ધારણ કરનાર. માંડબિકરો =મંડળને અધિપતિ.
(૨) લુબ્ધતા. (૩) એષણાઘાત - રાજકુલમાં ઘણે આહાર વગેરે મળવાથી લોલુપતા થાય. એથી એષણાને ઘાત થાય, અર્થાત્ દેષિત ગોચરી પણ લાવે.
(૪) આસક્તિ – સુંદર શરીરવાળા હસ્તિ, અશ્વ, સ્ત્રી, પુરુષ વગેરેને જોવામાં આસક્તિ થાય. તેથી આમવિરાધના થાય.
(૫) ઉપઘાત - સાધુ ઉપર ચારક (=જાસુસ), ચેર, અભિમાર (=ખૂન કરનાર), કામુક (=પરસ્ત્રીગમન કરનાર) ઇત્યાદિ તરીકે શંકા થવાથી રાજા ગુસ્સે થઈને કુલ, ગણ અને સંધ વગેરેને (મારી નાખે, દેશપાર કરે, કે હેરાન કરે ઈત્યાદિ રૂપે) ઉપઘાત કરે.
(૬) ગહ –નિઘ પણ રાજદાન આ સાધુઓ લે છે. એમ નિદા થાય. સ્મૃતિને માનનારાઓ રાજદાનને નિંદ્ય માને છે. કહ્યું છે કે –
* આ કેટવાળ છે કે તળાટી છે એને સૂચક પટ્ટકે જેની આસપાસ નજીકમાં નગરાદિ નથી તે મંડબ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org