________________
ગાથા ૨
૧૭ ક૯૫-પંચાશક
: ૨૮૧
કલ્પના દશ પ્રકાર :કાવેરસિદ-ણિજ્ઞા–રાયવિંદ-
દિm . વય-ઝેટ્ટ-ટિમળે, મા-
ઘોળણો | ૬ | કહપના આગેલ, ઓશિક, શાતરપિંડ, રાજપિંડ, કૃતિકર્મ, વ્રત, જયેષ્ઠ, પ્રતિકમણ, માસ અને પર્યુષણ એમ દશ પ્રકાર છે.
આચેલક્ય=વસ્ત્રનો અભાવ. દેશિક=ઉદેશથી (=સાધુના સંકલપથી) તૈયાર થયેલ, અર્થાત્ આધાકર્મ. શય્યાતર વસતિથી સંસારસાગરને તરે તે શય્યાતર, અર્થાત્ સાધુને મકાન આપનાર, શય્યાતરને પિડ=ભિક્ષા તે શય્યાતરપિંડ. રાજપિંડ રાજાની ભિક્ષા. કૃતિકર્મ=વંદન. વ્રત=મહાવ્રતે. જચેષ્ઠ=રનાધિક. પ્રતિક્રમણ આવશ્યક કરવું. (માસ એક સ્થાને એક માસ સુધી રહેવું.) પર્યુષણ=સર્વથા એક સ્થાને રહેવું.
સામાન્યથી આ દશ કલ૫ સાધુઓની ચગ્યતા મુજબ વિધિ-નિષેધથી સ્થિત (-નિયત) અને અસ્થિત (અનિયત) હોવાથી ઓઘકલ્પ કહેવાય છે. વિશેષથી આ દશ કલ્પ પહેલા અને છેલલા જિનના સાધુઓને સ્થિત (-નિયત) હોવાથી તેમને આશ્રયીને સ્થિતકલ્પ છે. | બાવીસ જિનના સાધુઓને છ ક૯૫ અસ્થિત અને ચાર ક૯૫ સ્થિત છે.] (૬)
* બ. ક. ગા. ૬૩૬૪, પ્ર. સાવ ગા. ૬૫૦ થી ૬૫૮.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org