________________
૧૬. પ્રાયશ્ચિત્તવિધિ પંચાશક આલેચનાવિધિ કહ્યો. ઉક્તવિધિથી અતિચારની આલોચના કર્યા પછી તેની શુદ્ધિ માટે ગુરુ પ્રાયશ્ચિત્ત આપે છે. આથી હવે પ્રાયશ્ચિત્ત પ્રકરણને આરંભ કરવાની ઈચ્છાવાળા ગ્રંથકાર મંગલ વગેરે જણાવે છે :नमिऊण वद्धमाणं, पायच्छित्तं समासतो वोच्छं । आलोयणादि दसहा, गुरुवएसाणुसारेणं ॥ १ ॥
શ્રી મહાવીર સ્વામીને પ્રણામ કરીને આલેચનાદિ દશ પ્રકારનું પ્રાયશ્ચિત્ત ગણધરભગવંત વગેરેના વચનાનુસાર કહીશ. પણ વ્યવહાર ભાષ્ય વગેરે ગ્રંથોની જેમ વિસ્તારથી નહિ, કિંતુ સંક્ષેપથી કહીશ.
પ્રાયઃશુદ્ધિ જેનાથી થાય તે પ્રાયશ્ચિત્ત. જિતિ સંજ્ઞા : એ પાઠ હેવાથી અને જે પ્રત્યય ભાવ અર્થમાં હેવાથી અહીં ચિત્ત શબ્દ શુદ્ધિ પર્યાયવાચી છે.
પ્રશ્ન - પ્રાયઃ શુદ્ધિ જેનાથી થાય તે પ્રાયશ્ચિત્ત એમ પ્રાયઃ કેમ કહ્યું?
ઉત્તર - ભાવપૂર્વક કરેલું પ્રાયશ્ચિત્ત શુદ્ધિનું કારણ બને છે, ભાવ વિના નહિ. આથી અહીં પ્રાયઃ એમ કહ્યું છે. (૧).
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
