________________
પ્રકરણ ૨] ધનની શોધમાં.
૧૪૮૫ અમારાં નગર ઉપાડવાને વખત થયે એટલે સરણાઈને નાદ થવા
લાગે, શંખ વગાડવામાં આવ્યા, મંગળપાઠને ઉચાર વિદાય. ચારે તરફથી થવા લાગે, ચપળ બાળકે અથવા બ્રહ્મ
ચારીઓ હથી ગર્જરવ કરવા લાગ્યા, વડીલવર્ગ આશિ દેતા દેતનગરને માર્ગ પાછો ચાલવા માંડયો, છોડી દીધેલી ભાર્યા તન રાંક જેવી હતાશ બની ગઈ, મિત્રમંડળ કાંઇક રાજી થયું અને કોઈક ખેદ પામી ગયું અને સજજન લેકે અનેક પ્રકારના મારા મનમાં ને મનમાં કરવા લાગ્યા. એવી રીતે અથ માણસોના મનોરથ પૂરા કરીને, અવસરને
યોગ્ય ઉત્સવ કરીને જ્યારે પવન અનુકૂળ થયો ત્યારે પહોંચ્યા. અમે સર્વે વહાણમાં દાખલ થયા. પછી વહાણો
ઉપર સઢ ચઢાવવામાં આવ્યા, નાંગરે ઉપડયાં, વહાણે શ્રેણિબંધ ચાલ્યા, સુકાનીઓ બરાબર ધ્યાન રાખી નિરીક્ષણ કરવા લાગ્યા, એવી રીતે અમારાં વહાણે રસ્તે પડ્યાં, પવન પણ ઘણે અનુકૂળ થઈ ગયા. સપ્ત પવનના જોરથી સમુદ્રમાં થતાં મોજાંઓ સાથે ઘસડાઈ આવતાં મોટાં માછલાંઓનાં પુચછની છટાના આઘાતથી થતા મેટા અવાજથી જળતંતુઓ ભય પામી દ૨ નાસતા જાય છે, માજાઓના અથડાવાથી ફીણના ગોટા ઉડે છે અને અનેક કાચબાઓ નાશ પામે છે-એવા માર્ગે અમારાં મોટાં વહાણ ચાલ્યાં, મોટા વિસ્તારવાળા મહા સમુદ્રમાં આગળ વધ્યાં અને વચ્ચે અનેક નાના મોટા બનાવે બનતા આખરે અમે સર્વ બહુ થોડા વખતમાં રતદ્વીપે આવી પહોંચ્યા, અમને સર્વને બહુ જ આનંદ થયે, અમે સર્વ બહુ પ્રસન્ન થયા, સફર સલામતીથી પૂરી થવા માટે અમે અમારી જાતને ધન્ય માનવા લાગ્યા. પછી વ્યાપારીઓ વહાણમાંથી ઉતર્યા, જે જે બતાવવા લાયક
ચી હતી તે સાથે લીધી, ત્યાંના રાજાની મુલાકાત કાય. લીધી, નજરાણું ધર્યું, રાજાએ અમારી તરફ પ્રેમ
બતાવ્યો, દાણુ ચુકવવામાં આવ્યું, વેચવાની વસ્તુઓની ગણતરી કરવામાં આવી, વેપારીઓને સામસામી હાથા આપવામાં આવ્યા, સર્વેએ પોતપોતાની રૂચિ પ્રમાણે માલનું વેચાણ કર્યું,
૧ નવયુવઃ અથવા અવરવિ શબ્દનો અર્થ મને બેઠો નથી. ૨ સેદા કરવાની આ વ્યાપારીની જાણીતી રીત છે.
૩ પરદેશના વ્યાપારમાં અહીંની ચીજો ત્યાં વેચી ત્યાંથી ચીજો લાવવાની જ હોય છે; એ સિવાય બીજી રીતે exchange પતે નહિ. સેનું રૂપું લાવે તેના કરતાં ત્યાંની વસ્તુઓ લાવે તો બેવડો લાભ મળે છે. અહીંની વસ્તુના વેચાણનો લાભ અને ત્યાંની સસ્તી વસ્તુ અહીં વેચાય તેને લાભ-એમ બેવડો લાભ મળે છે, દેશ પરદેશની વસ્તુને વ્યાપાર આ ધોરણે જ થતું.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org