________________
પ્રકરણ ૨૦]
વૈદ્ય કથાનક–ઉપનય.
૨૦૫૩
።
કરણવાળા પ્રાણીઓનું જ્ઞાન વિપરીત ફળને આપનાર હોય છે. “ સ્પષ્ટ સૂર્યોદય થાય અવસરે નિર્ભાગી ઘુવડ કાટરના અંધકારમાં “ લીન થાય છે તેમ જ્ઞાન પામી વૈરાગ્યના લાભ ન મેળવતાં આવા “ પ્રકારના પ્રાણીઓ ચાગ્ય દૃષ્ટિને અભાવે અજ્ઞાન રૂપી અંધકારથી “ લેવાઇ ઘુવડની માફક સંસાર રૂપી કાટરમાં લીન થાય છે એમ સમ“ જવું. એ પ્રમાણે કહેવાના આશય એ છે કે જ્ઞાનનાં કિરણથી દિપ્ત “ થયેલ યોગરૂપ સૂર્ય હૃદયમાં ઝળહળતા ઊગેલા હાય તે વખતે “ અર્થ અને કામની સ્પૃહા રૂપ અંધકારના સંભવ જ ન ઘટે. તેટલા “ માટે નિર્મળ ચિત્તવાળા તથા વૈરાગ્ય અને અભ્યાસના રસીલા જી“ વાનાં આલંબના અનેક પ્રકારનાં સંભવે, કારણ કે એ આલમના “ છેવટે અને માધ્યસ્થ્ય તરફ લેતાં જાય છે. તેટલા માટે કુતીથી “ જે ધ્યેયના અનેક ભેદો કહ્યા છે તે જિનમત રૂપ 'સમુદ્રના ઝરેલા “ એક બિંદુ માત્ર જેટલાં સમજવાં. એ અન્ય દર્શનાની શ્રેણીઓ ઊંટવૈદ્યની શાળા પેઠે સ્વરૂપે ા કર્મરોગને વધારનારી જ સમજવી;
એ
*
'
'
“ પરંતુ એમાં રહેનારના કોઇ કોઇ વાર કર્મરોગ નારા થતા જોવામાં આવે-કર્મરૂપ વ્યાધિ ઘટતા જતા જોવામાં આવે—તા તે ગુણ સર્વ“ જ્ઞનાં વચને જે તેમાં કિંચિત્કંચિત્ રહેલાં છે તે વચનેાના છે “ એમ સમજવું.
(C
“ સાચા વૈદ્યની શાળાની પેઠે આ સર્વજ્ઞ મતની શાળા છે. એની દ્વાદશાંગી રૂપ સુંદર સંહિતા ( વૈદક ગ્રંથ ) છે તે કર્મરોગને હણુ“ નારી જાણવી.
ર
“ હવે લોકોમાં કોઇ કોઇ વચન એવાં હેાય કે જે જાતે સુંદર “ હેય અને દોષ ( વ્યાધિ )નો નાશ કરનાર હાય તે સર્વ ગુણેાની ખાણભૂત આ દ્વાદશાંગીમાં રહેલાં વચનેામાંનાં જ છે એમ જાણવું. કારણ કે એ દ્વાદશાંગી ગુણાની ખાણ છે અને એવાં સુંદર અને “ દોષ દૂર કરનાર વચના એમાં રહેલા છે.
cr
“ આાકી કેટલાક તીથી બુદ્ધિ વિના હિંસા કરવાનું સારૂં પરિામ જણાવે છે અને દેવ દેવીના સ્મરણમાત્રથી સર્વ પાપના “ નાશ બતાવે છે તે સર્વ તીર્થી તત્ત્વથી તદ્દન બહાર જ ચરનારા “ છે, તેનું વચન યુક્તિ વગરનું છે અને વિવેકી માણસાને હાસ્ય “ ઉપજાવે તેવું છે.
Jain Education International
૧ સંખ્યાતીત નયવાદ જૈન દર્શનમાં દર્શાવ્યા છે. પ
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
