Upmitibhav Prapancha Katha Vivaran Prastav 6 7 8

SR No.: 002146
Original Sutra Author: N/A
Author: Motichand Girdharlal Kapadia
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publication Year: 1926
Total Pages: 676
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Karma, & Literature
File Size: 15 MB

Page 524

૧૯૩૮
ઉપમિતિ ભવપ્રપચા કથા. [કરતાવા પહ્યા છે, હાથીઓની ઘટાઓની સામે હાથીવાળાઓ ચારે બાજુએથી લાગી પડ્યા છે, ધેડાઓનું સૈન્ય ઘડાવાળાઓને ઘેરી રહ્યું છે અને પાળાઓ બીજા પાળાઓને જમીન પર પટકી રહ્યા છે, સેંકડે દ્ધાએ જમીન પર પડી ગયા છે અને યોગી પુરૂષોને પણ વિસ્મય પમાડના અત્યંત ઉભટ પુરૂષાર્થને બતાવનારૂં મહા ભયંકર, અનેક જનથી સંકીર્ણ બન્ને લશ્કરનું તુમુળ યુદ્ધ ચાલી રહ્યું છે.'
આવું ભયંકર અને સંશયકારક યુદ્ધ બન્ને પક્ષ વચ્ચે ચાલી રહ્યું છે તે વખતે કપરિણામ મહારાજા એ હકીકતનું પ્રયોજન વિચારવા લાગ્યા તેને મનમાં શંકા થઈ આવી અને તે ઊંડા ચિતવનમાં પડી ગયા. તે વિચારે છે કે-અરે! અત્યારે મારે ખુલ્લી રીતે એક બાજીને પક્ષ કરવો સાર નથી, એમ પક્ષ કરવાથી મન જૂદાં પડી જાય છે અને હું તે બન્ને પક્ષને સામાન્ય (common) છું તેથી અત્યારે ઉઘાડી રીતે મારે એક બાજુએ ઢળી જવું ઠીક નથી. બીજું કારણું એ પણ છે કે જો હું ખુલ્લી રીતે સાધકે ચારિત્રરાજનો પક્ષ કરીશ તે પેલા મારા મહામહ વિગેરે સગાઓ મારાથી તદ્દન નારાજ થઈ જશે અને મારાથી અળગા થઈ જશે અને એ પ્રસંગ ઊભું થવા દેવો એ પણ મારે માટે સારું નથી. અત્યારે તે મને ચારિત્રરાજનું સૈન્ય વહાલું થઈ પડ્યું છે અને સંસારીજીવના ગુણે સારા લાગે છે, પણ એ સંસારીજીવ ઠેકાણું વગરનો છે. હવે પછી વળી કદાચ એ ભાઈસાહેબ દેષમાં દાખલ થઈ જાય તે મારે તે અસલની રીત પ્રમાણે અંતે મારા બંધુએ મહામહ વિગેરે ઉપર જ આધાર રાખવો પડે, માટે અત્યારે ભારે ચારિત્રરાજના લશ્કરની પિષણે તે કરવી પણ ખાનગી રીતે જ કરવી જેથી ભવિષ્યમાં વધે ન આવે. અત્યારે તે
૧ આ લડાઇના સંબંધમાં મૂળ ગ્રંથમાં આપેલ ત્રણ પ્રતવિલંબિત સુંદર છે. એનું અક્ષરશઃ ભાષાંતર થવું અશક્ય છે. તે સંબંધના નીચેના કે જ વાંચવા યોગ્ય છે.
विशदशकसमप्रभमेकतो, मधुकरच्छविसन्निभमन्यतः । त्रिपथगायमुनाजलवत्तदाऽमिलदलं प्रविभाति बलदयम् ॥ रथविलग्नसयोधमहारथं, गजघटापतितापरवारणम् । हयनिरुद्धलसद्धरिसाधनं, वरपदातिनिपातितपत्तिकम् ॥ अथ विपाटितयोधशतोत्कटं, प्रकटविस्मयकार्यपि योगिनाम् ।
अभवदुद्भटपौरुषशालिनोस्तदिति सङ्कलयुद्धमनीकयोः॥ ૨ ખાનગી મદદ કરવાનો રસ્તો પણ ભારે મનન બતાવશે. ભાવના અંદી ચાલે છે, તેને અચિંત્ય પ્રભાવ છે અને સામાને ખબર પડે તેમ નથી. આ યુતિ કરીને ભાવનાનું માહાશ્ય બતાવ્યું.