________________
૧૯૧૬
ઉપમિતિ ભવપ્રપંચ કથા. [પ્રસ્તાવ ૮ નિર્મળાચા–“રાજન ! ઘણે ભાગે તે બધાં કારણે તને - ણાવી દીધાં છે. એ સર્વ કારણો મળે ત્યારે કાર્ય થાય છે. એમાં બાકીના હેતુ અંતર્ભાવ પણ થાય છેઃ દાખલા તરીકે ભવિતવ્યતામાં 'નિયતિ અને યદચ્છાને સમાવેશ થાય છે.”
અગૃહીતસંકેતા! આવી રીતે રાજાને (મને) સ્વમસંબંધી જે શંકાઓ થઈ હતી તે મેં ગુરૂમહારાજ શ્રી કેવળીને પૂછી અને તેમણે મને જવાબ આપ્યા તેથી મારી તમામ શંકા દૂર થઈ.
પ્રકરણ ૭ મું.
સંપૂર્ણ સુખ અને દશ કન્યાઓ.
જ જ્ઞાસા તૃપ્ત થવાના પ્રસંગો મળે ત્યારે એના ખપી
જીવો એવી તકને પૂરતો લાભ લેવાનું ચૂકતા નથી.
ગુણધારણ રાજાને (મારે) સંદેહ દૂર થયો, પણ તેણે છે કે નવા નવા સવાલ પૂછી હકીકત સમજવાનું ચાલુ
SANA રાખ્યું અને કેવળીમહારાજે પણ જીવની યોગ્યતા અને તે દ્વારા લાભનું કારણું વિચારી ઉત્તર આપવાનું ચાલુ રાખ્યું. તે વખતે નીચે પ્રમાણે પ્રશ્નોત્તરપરંપરા પાછી મારી અને કેવળીમહારાજની વચ્ચે ચાલી –
૧ નિયતિઃ નિર્ણય. અમુક બાબત આમ જ થવી જોઇએ એ અપ્રતિહત નિયમ. એ ઈશ્વરેચ્છા ભાગ્ય અને દૈવના અર્થમાં પણ વપરાય છે.
ચછા પોતાની સ્વતંત્ર ઇચછા, કાર્ય સ્વતંત્રતા. સૃષ્ટિનિયમને અંગે આ પણ વપરાતો શબ્દ છે. એનો વિશેષાર્થે શાસ્ત્રવાર્તાસમુચ્ચય વિગેરે ગ્રંથમાં જાવાશે.
૨ પાંચમા છઠ્ઠા અને સાતમા પ્રકરણનો સંબંધ ચાલુ છે. સગવડ ખાતર પ્રકરણ દા પાડેલાં છે, હકીકતને પ્રસંગ અને વિષય એક જ છે અને સ્થાન અને પાત્રો પણ તે જ છે. ત્રણે પ્રકરણને એક રીતે એક પ્રકરણના ત્રણ પેટા ભાગ ગણું શકાય.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
