________________
પ્રકરણ ૧ ]
ગુણધારણ કુમાર.
૧૮૫૯
રીને મને સહજ ચિંતા તે થઇ અને વિચાર થયો કે એ કમલાક્ષી કોણ હશે? કેાની સ્ત્રી હશે ? એવા વિચારમાં મને નિદ્રા આવી થઈ અને પ્રભાત થયું.
પ્રભાતે ફરીવાર ઉદ્યાન તરફ મિત્રો વચ્ચે મશ્કરી અને વાતચીત કામલતા અને દાસી સાથે મેળાપ.
સવાર થતાં મારી પાસે કુલંધર આવ્યા. મને વળી પાછી એ પ્રમદાના દર્શનની અભિલાષા થઇ આવી એટલે મારી અને કુલંધરની વચ્ચે નીચે પ્રમાણે વાતચીત થઇઃ—
ગુણધારણ- કેમ ભાઇ ! આજે વળી ફરીવાર આપણે આદ્વાદમંદિર અગિચામાં જશું ? ”
લંધર ( કાંઇક હસીને )—“ કેમ ભાઇ! શું તારી કુંચી (ચાવી) ત્યાં કાલે ભૂલી ગયો છે? શા માટે આજ ફરીવાર જવું છે?”
હું સમજી ગયા કે કુલધર મારા મનને ભાવ ખરાખર જાણી ગયા છે, મેં વિચાર કર્યો કે હવે વાત છૂપાવવામાં સાર નથી એટલે મેં જવાબ આપ્યોઃ—
ગુણધારણ—“ ભાઇ ! હવે મરકરી છેડી દે. ચાલ, આપણે બગિચે જઇએ અને તે કોણ છે ? કેાની સ્ત્રી કે પુત્રી છે ? એની તપાસ કરીએ. તું અરામર પરીક્ષા કર કે એ યેાગ્ય કન્યા છે કે કેમ છે? તારે એવા સંકલ્પ કે વિચાર પણ ન કરવા કે એ ગમે તે હશે તે પણ એને હું ગ્રહણ કરી લઇશ, મારી બનાવીશ. એમ નથી. જો એ પારકી સ્ત્રી હશે તે અના ખ્યાલ પણ નહિ કરું, પણ જો એ કુમારી હશે તેા પછી ઇંદ્ર મારી પાછળ પડશે તે પણ અને ડીશ નહિ.”
લંધર—— ભાઇ ! જરા ઉતાવળ ન કર. ચાલ આપણે ઉદ્યાનમાં જઇએ, પછી તને જે ગમશે તે કરશું.”
પછી અમે બન્ને અગિચે ગયા અને આજુબાજુ જોવા લાગ્યા. આગલે દિવસે જે ઠેકાણે એ બન્ને સ્ત્રીઆને અમે બ્લેઇ હતી તેજગ્યા ખરાખર જોવા લાગ્યા. ચારે તરફ ધારી ધારીને જોતાં એ મૃગનયની લલનાને અમે ત્યાં જોઇ નહિ. એને મળવાની-મેળવવાની તીવ્ર ઇચ્છાથી મારા મનમાં સહજ ઉદ્વેગ પણ થયો અને મનમાં થોડી થોડી પીડા પણ થવા લાગી. પછી તે। અમે આખા વનમાં ફર્યા, ચાતરફ તપાસ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
