________________
પ્રકરણ ૧]
ગુણુધારણ કુમાર.
૧૮૫૭
શાંતિ વળી જતી હતી, અમારા ચિત્તમાં ચમત્કાર થતા હતા અને તેથી લગભગ દરરાજ અમે ત્યાં જતા હતા.
એક દિવસ સવારે અમે એ બગિચામાં ગયા તે વખતે અમા રાથી દૂર અમે બે સ્ત્રીઓને જોઇ. એ એમાંની એક સ્ત્રી તે પેાતાના રૂપ લાવણ્ય અને વિલાસથી જાણે કામદેવની સ્રી રતિની હાંસી જ કરી રહી હતી. બીજી સ્ત્રી તેની સાથે હતી તે એવી સુંદર દેખાતી ન હેાતી. એ બન્નેમાંની પહેલી સ્ત્રીએ પાતાની ભ્રમરની લતા રૂપ ધનુષ્યમાંથી દષ્ટિમાણા મારા તરફ ફેંક્યાં, અને દૃષ્ટિપથમાં આવતાં તે બાણાવડે મને આમાદ વીંધી નાખ્યા. ત્યાર પછી એક આંખાના ઝાડે લટકીને લીલામાં તેણે પોતાનાં સ્તના ઉછાળ્યાં સૌંદર્યનું અને હીંચકા ખાવાના વિલાસ કરતાં મારા મનને ખેંચાણ હરી લીધું. એનું સ્વરૂપ મેં બાહ્ય ચિહ્નોપરથી તે વખતે જરા જોઇ લીધું, એનું મન પણ ચકિત થઇ ગયું હોય, વિસ્મય પામી ગયું હોય, સેહાળ થઇ ગયું હોય, વિચારમાં પડી ગયું હોય, અતિ લજ્જા પામી ગયું હોય એમ મને લાગ્યું. મનને અને ખાને આનંદ આપનાર એ સુંદર લલનાને એવી સુંદર જોતાં અને કુદરતી રીતે સદ્ભાવને અર્પણ કરાવી દે એવા તેના હાવભાવ જોતાં મારૂં ચિત્ત ઘણું આનંદમાં આવી ગયું. તે વખતે મારા મનમાં એક ક્ષણવાર વિચાર આવી ગયો કે આ તે શું કામદેવની સ્રી રતિ હશે ! અથવા તે શું સાક્ષાત્ ઇંદ્રાણી હશે ! અથવા તે શું વિષ્ણુ હૃદયસ્થા લક્ષ્મી શરીર ધારણ કરીને સાક્ષાત્ અહીં આવેલ હશે !! આવી રીતે વિચાર કરતા હતા તે વખતે કામદેવનાં શરા વડે જરા હું વીંધાયા અને તેની અસર તળે જરા વિકારને વશ થયા ત્યાં તે સુંદર! મારે સુજ્ઞ મિત્ર કુલધર જે મારી બાજુમાં ઊભા હતા તેણે આશયપૂર્વક મારી સામે જોયું, તે કાંઇક મારૂં મન સમજી ગયા હોય એમ મને લાગ્યું અને મેં પણ તેજ વખતે મારે આકાર ગોપવી દીધા અને હું વાત ઉડાવવાને પ્રયત્ન કરવા લાગ્યા. વળી મને તે વખતે વિચાર થયા કે વિવેકી માણસાએ પરસ્ત્રી સામે નજર પણ કરવી ન જોઇએ અને પરસ્ત્રી સામે સકામ નજરે જોવું એ તે આબરૂદાર માણસાને ખરેખર શરમાવા જેવું છે. અરરર! અત્યારે નિર્મળ ચિત્તવાળા મારા મિત્ર કુલ
કા મવિ કાર્ અને લજ્જા.
૧ અશરીરીનાં શરા-કામદેવનાં માણેા. કામદેવને કથામાં સરીર વગરના ક્યો છે. એનાં બાણેા ફૂલ જેવાં હોય છે. જીએ મકરધ્વજ વર્ણન પ્રસ્તાવ ૪ પ્ર. ૧૪ મું.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org