Page Text
________________
૧૭૩૮
ઉપમિતિ ભવપ્રપંચા કથા.
[ પ્રસ્તાવ છ
r કાયા છે અને તેમાં પંચાક્ષ નામના ગોખા છે. એ એર
“
ડાના ગોખને ક્ષયાપશમ નામની ખારી છે તેની ખરાખર “ સામે કાર્યણ શરીર નામનેા ચેક અથવા અંદરના એરડો છે. “ એ ચેાકમાં ચિત્ત નામનું અતિ ચપળ વાંદરાનું બચ્ચું છે.’” મેં મારા ગુરૂમહારાજને કહ્યું હા મહારાજ ! એ સર્વ ખરા
બર છે.’
“ એટલે ગુરૂમહારાજે આગળ ચલાવ્યું · એ સર્વને સાથે રાખીને તારે દીક્ષા લેવી, કારણ કે તેને યોગ્ય અવસર પ્રાપ્ત થયા પહેલાં છેડી શકાય તેમ નથી.'
'
“મેં ગુરૂમહારાજને જવાબમાં કહ્યું જેવી પ્રભુની આજ્ઞા!'
ત્યાર પછી ગુરૂમહારાજે મને દીક્ષા આપી. ગુરૂમહારાજે પછી મને કહ્યું ભાઈ ! તારે આ વાંદરાના બચ્ચાના રૂપનું સારી રીતે રક્ષણ
(
કરવું, એ બરાબર જાળવવા યોગ્ય છે અને તેનું સારી રીતે જતન કરવાની જરૂર છે.'
Jain Education International
“ મેં ગુરૂમહારાજને કહ્યું ‘જેવા મહારાજના હુકમ ! આપ કૃપા કરીને મને જણાવશેા કે એ વાંદરાના બચ્ચાંને કાનાથી ભય છે એટલે સંભાળ રાખી એ ભયાથી તેને અચાવી લઉં.’એટલે ગુરૂમહારાજે મને વિસ્તારથી તેના જવાબ આપ્યા એ વાંદરાનું બચ્ચું ઘરના “ ઓરડામાં ( ઘરના મધ્યભાગમાં) રહે છે ત્યાં તેને અનેક ઉપદ્રવ કરનારા છેઃ કારણ કે એ બાપાને કષાય નામના ચપળ ઉંદરો “ કાપી ખાય છે, ડંખ મારવામાં ઘણા હુશિયા નાકષાય નામના ૮ ભયંકર વીંછીઓ પોતાના ડંખથી એને ઊંચું નીચું કરી મૂકે છે, “ સંજ્ઞા નામની ઘાતકી ખિલાડી એને ખાઇ જાય છે, રાગદ્વેષ
tr
ચિત્તવાનરરૂપ તેને ભયેા.
૧ ચિત્ત વાનરઃ શરીરમાં પાંચ ઇંદ્રિયા, આત્મા શરીરમાં હોય ત્યાંસુધી એ પાંચ ઇન્દ્રિય અને મનદ્વારા બાહ્ય વિષયેા વ્યક્ત કરે છે, છદ્મસ્થને perception ઇંદ્રિય અથવા મનદ્વારા જ થાય છે. ક્ષયાપશમ એ જ્ઞાનની તરતમતા છે. કામૈથુ શરીર કર્મને સમૂહ આત્મા સાથે સંબંધ કરી રહે તે છે. એના ચાકમાં મધ્યમાં અથવા અંદરના નાના ઓરડામાં ચિત્ત રહે છે.
૨ સંજ્ઞાઃ આહાર, ભય, મૈથૂન અને પરિગ્રહ. ચાર પ્રકારની સંજ્ઞા સ્થાનમાંગમાં કહી છે. પ્રથમની વેદનીય કર્મના ઉદયથી અને બાકીની મેાહનીય કર્મના હૃદયથી થાય છે. અથવા એ ચાર સાથે ક્રોધ, માન, માયા, લાભ, લેાક અને આધ મેળવતાં ભગવતીસૂત્ર પ્રમાણે દશ સંજ્ઞા થાય છે. સર્વ જીવાને સર્વ સંજ્ઞા હોય છે. (લાપ્રકાશ. તૃતીય સર્ગ-લેાક ૪૪૨-૪૬૩),
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002146 |
| Book Title | Upmitibhav Prapancha Katha Vivaran Prastav 6 7 8 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Motichand Girdharlal Kapadia |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1926 |
| Total Pages | 676 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Karma, & Literature |
| File Size | 15 MB |