________________
પ્રકરણ ૭] ચાર વ્યાપારી કથાનક (ચાલુ).
૧૭૧૫ * હવે જેવી રીતે પ્રથમ મિત્ર ચારૂએ પિતાનું વહાણું મૂલ્યવાન રોથી ભરી લીધું, પોતે જે હેતુએ આવ્યો હતો તે પાર પાડ્યો (પતે કૃતકૃત્ય થયે), પિતાના સ્થાને જવાની ઈચ્છા કરીને ગ્ય પાસે આવ્યો અને તેને પૂછયું કે “કેમ ભાઈ ! તારે કેમ છે?,” તેના જવાબમાં યોગ્યે કહ્યું “મિત્ર ! મારું વહાણ તે હજુ ભરાણું નથી, અને તે હજુ સુધી થોડાં ર મળ્યાં તે મેં એકઠાં કર્યા છે, ત્યારે યોગ્યને તેમ થવાનું કારણ ચારૂએ પૂછયું, જેના જવાબમાં વેગે વાડીબગિચામાં ફરવાનું પોતાને કૌતુક હતું જે રક્તસંચયમાં વિધ્ર કરનાર છે એમ કહી સંભળાવ્યું તેવી રીતે ભાઈ ઘનવાહન! ચારૂ જેવા મહાત્મા મુનિરાજે પિતાના આત્માને તપ, સંયમ, શાંતિ, સંતોષ, જ્ઞાન, દર્શન વિગેરે સાચાં મૂલ્યવાન રત્નોથી ભરીને જ્યારે પિતાને અર્થે બરાબર સધાઈ રહે છે ત્યારે મેક્ષલક્ષણ સ્વસ્થાન (પિતાને દેશ) તરફ જવાની ઈચ્છા કરે છે, તે વખતે ગ્યનું રૂપ ધારણ કરનારા દેશ વિરતિધરે, ને મોક્ષ જવાનું આમંત્રણ જ જાણે કરતા હોય તેમ તેમને ધર્મદેશના આપે છે. તેના જવાબમાં શ્રાવકે તેમને કહે છે કે પિતાનામાં હજુ જોઈએ તેટલા–તેવા ગુણે એકઠા થયા નથી. તેવા ગુણરુચિવાળા છોને સાધુઓ કહે છે કે-“આ મનુષ્યપણું એવું છે કે એમાં રસગુણે એકઠા કરવાનું કામ બહુ સારી રીતે થાય છે અને તેમ કરવું તે તમારા પોતાના તાબામાં છે, તમારે આધીન છે, છતાં અમારી પેઠે તમે પણ ગુણરત્ર સંપૂર્ણ એકઠાં કરવાનું કામ કેમ કર્યું નહિ?”
આ સવાલ સાંભળીને દેશવિરતિધર શ્રાવકો ઉપદેશ આપનાર ગુરૂને જવાબ આપતાં સંપૂર્ણ ગુણે એકઠાં કરવામાં વિઘભૂત થયેલ પિતાની વિષમાં લાલુપતા અને ધનમાં આસક્તિ કારણ તરીકે જણાવે છે. જાતે સરળ હોવાથી પોતાની સાચી સ્થિતિ જણાવી દે છે.
ત્યાર પછી ચારૂએ યોગ્યને કહ્યું હતું કે ભાઈ! વાડીબગિચાને તારે શેખ જરા પણ સારો નથી, અને અહીં સુધી આવીને રો એકઠાં કરવાનું ન થાય અને ઉલટું આત્મવંચન થાય તે તારા જેવાને ઘટતું નથી. વળી મિત્ર ! તું જાણે છે કે અહીંનાં રો સુખનાં કારણું
૧ જુઓ આગલા પ્રકરણનું પૃ. ૧૭૦૧-૨, ૨ થોડો વધતો ત્યાગ કરનાર શ્રાવકે.
૩ અહીં એના ખરા અર્થમાં એ શબ્દ સમજવાનું છે. નામધારી શ્રાવકોને અત્ર સ્થાન નથી.
૪ જુઓ આગલા પ્રકરણનું પૃ. ૧૭૦૪,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
