________________
પીઠબંધ]. સબુદ્ધિ-બીજી પરિચારિકા. વારતું નહિ, તેને લીધે વ્યાધિ સંબંધી વિકારે પાછા ઉદભવી નીકળતા હતા, જેથી પાછું એ ભગવાન એના એ-એના જેવું થઈ જતું હતું. એ તે પછી તેજ ખાડા અને તેજ મેંઢાંવાળી વાત થતી હતી.'
આવી રીતે વ્યાધિઓથી તેને પીડ પામતે ધર્મબોધકરે એક વખત જો. તે વખતે ધર્મબોધકરે તેને આ પ્રમાણે હજુ પણ પીડા પામવાનું કારણ પૂછયું. એ સવાલના જવાબમાં નિપુણ્યકે પિતાની સર્વ હકીકત તેને જણાવી અને પછી કહ્યું, “સાહેબ! આપની દીકરી તયા મારી પાસે દરરોજ રહી શકતી નથી અને તેની ગેરહાજરીમાં આ મારા વ્યાધિઓ બહુ વધી જાય છે, તેટલા માટે પ્રભુ! આપ મારે માટે પ્રયાસ કરીને કોઈ એવી ગોઠવણ કરે કે મને સ્વપ્રમાં પણ જરાએ પીડા થાય નહિ.”
ધર્મબેધકાર મંત્રીશ્વરે જણાવ્યું, “ભાઈ! તને શરીરે વારંવાર પીડા થઈ આવે છે તેનું કારણ અપથ્ય ભોજનનું સેવન છે. આ તદ્દયાને ઘણું કામ સોંપેલાં હોવાથી તે તે આખે વખત કામમાં અને કામમાં વ્યાકુળ રહે છે, તેથી તેને અપથ્ય સેવતાં વારંવાર વારે એવી કઈ સ્ત્રી હોય તે તેને તારી પરિચારિકા નીમી આપું. તું તારા આ ત્માને હિત શું કરવાથી થાય છે તે જાણતો નથી, પથ્ય ભોજન કરવાથી દૂર નાસતે ફરે છે અને તારું તુછ ભોજન કરવામાં નિરંતર પ્રેમ રાખ્યા કરે છે, તેથી મારે તારા સંબંધમાં શું કરવું?” નિપુણ્યક ધમેધકરનાં આવાં વચન સાંભળી ઉત્તરમાં બોલ્યો, “પ્રભુ ! આપ આવું હવે કદિ બેલશે નહિ. આપને હુકમ હવે કદિ ઉલ્લંઘીશ નહિ, ફેરવીશ નહિ, આપની આજ્ઞા બરાબર માન્ય કરીશ.” નિપુણ્યનું ભલું થાય તેના ખ્યાલમાં છેડે વખત ધર્મબોધ
કરે તેની વાત સાંભળ્યા પછી વિચાર કર્યો અને પછી સબુદ્ધિને તેઓ બોલ્યા, “એક સદ્બુદ્ધિ નામની મારા હુકપરિચારિકા૫૬. મમાં રહેનારી છોકરી છે તેને બીજું બહુ કામ નથી,
મારે વિચાર તેને તારી પરિચારિકા (દાસી) બનાવવાને છે. તે મારી બાલિકા તારી પાસે નિરંતર રહેશે અને તને પથ્ય
૧ સાંજે ગોવાળ બૂમ મારે તો બકરાં એકઠાં થઈ જાય છે, પણ મેંઢાં ચાલ્યાં આવતાં નથી; પણ મેંઢાંની ખાસીઅત એવી હોય છે કે તે દરરોજ અમુક ખાડામાંજ બેસે છે અને સાંજે ગોવાળ તેને હાંકી લેવા ત્યાંજ જાય છે. મતલબ એ છે કે તેજ ખાડા તરક મંઢાં જાય છે. જેવા–તેવા એ રીતે આ અર્થ જોડવાનો છે.
૨ આ સદ્દબુદ્ધિ તે Conscience છે. એના પર બરાબર ખ્યાલ કરવો. ૩ નેકર, હાજરીમાં રહેનાર, પાસે રહેનાર, a female attendant,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org