________________
૬૦૪
ઉપમિતિ ભવપ્રપંચા કથા.
[ પ્રસ્તાવ ૩
હૃદયને આનંદ કરનાર તારા હૃદયના નાથ કુમાર મંદિવર્ધનને આપી દીધી છે.’
આ હકીકત સાંભળીને હું તેતાલ ! કનકમંજરીને પેાતાના હૃદયમાં કાંઇક વિશ્વાસ પણ આવ્યે કનકમંજરીને અને નિરાંત વળી ગઇ, તા પણ અવિશ્વાસ. કામદેવની રીતભાત હમેશા આડી અવળી હેાવાથી મારા સામું જોઇ ભવાં ચઢાવીને મને ઠપકો આપતી હોય તેમ કહેવા લાગી, ‘અરેરે માડી! આવા ખાટાં ખાટાં વચને મેલીને મારા ઉપર ખાટું આળ શા માટે ચઢાવા છે ? આવું ઢંગ ધડા વગરનુંઠેકાણા વગરનું બેાલીને તમે બધાએ તે મારૂં માથું ફેરવી નાંખ્યું !' મલયમંજરીની માતાએ કહ્યું 'દીકરી! એવું બેલ નહિ ! વાત તદ્દન સાચી છે, બાપુ! તારે એથી જાદી હકીકતના ખ્યાલ પણ કરવા નહિ.’ અરે મારાં એવાં નશીખ તે ક્યાંથી હાય ? ’એમ ધીમે ધીમે મનમાં ખેલતી કનકમંજરી નીચું મોઢું કરીને ઊભી રહી. અમે આખી રાત ફનકમંજરી પાસે પેાતાના પતિમાં અત્યંત આસક્ત સતી સ્ત્રીઓનાં ચરિત્ર કહેવામાં પસાર કરી અને તેમ કરીને તેને વિનાદ ઉત્પન્ન કરવાના ઘણા પ્રયત્ન કર્યાં. અરે ભાઇ તેતલિ! અત્યારે સવાર પડી છે તે પણ હજી કનકમંજરીના દાહવર શાંત થતા નથી. આથી મેં ( કપિંજલાએ ) મારા મનમાં વિચાર કર્યો કે–આને રીતસર ( પાણીગ્રહણ પ્રસંગે ) નંદિવર્ધનનાં દર્શન થશે તેટલા વખતમાં તે કદાચ આ કુંવરી જરૂર મરવા પડશે અથવા મરી જશે, માટે ચાલ ! તેતલિને જ મળું! કુમારને તેના ઉપર સારે પ્રેમ છે તેથી તે કુમારને વિજ્ઞપ્તિ કરી શકશે અને કોઇ રીતે તેને કુમારનાં આજ જ દર્શન થાય તેા તેનેા બચાવ થઇ શકશે—આ પ્રમાણે વિચાર કરીને હું સારથિ ! હું તારી ૧ સારથિ આગળ આ સર્વ વાત કપિનલા કહે છે અને તે વાત સારથિ કુમાર મંદિવર્ધન પાસે કહી સંભળાવે છે.
૨ માતાની ભાષા મિશ્ર છે. કહેવાના આશય એવડા છે. ભેાળું વચન છે. ૩ ર્પિજલાએ પૃ. ૫૯૬ થી કનકમંજરીની શારીરિક સ્થિતિ સંબંધી હકીક્ત સારથિને કહેવા માંડી હતી તે તુરતમાં પૂર્ણ થશે. સારથિએ તે સર્વ વાત કુમાર મંદિવર્ધનને કહેવા માંડી હતી તે ધ્યાનમાં રાખવું.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org