________________
પ્રકરણ ૧૮ ]. કનકશેખર.
પપ૧ વિરે એને કોઈ જવાબ આપે નહિ. મને તેથી એટલે બધો ગુસ્સો ચડ્યો કે તેને ગાલ તેડી નાખે એવો એક તમાચો મેં તને લગાવી દીધો અને એક મેટું પાટિયું ઉપાડીને તેને મારવા દો; એટલે ભયથી તેનું આખું શરીર ધ્રુજવા લાગ્યું અને બીમાને બીકમાં તે નાસવા લા; ભાગીને તે મારા પિતાશ્રી પાસે ગયે અને તેમને સર્વ હકીકત કહી સંભળાવી. તે વખતે અત્યંત દિલગીરી સાથે મારા પિતાશ્રીએ પિતાના મનમાં નિશ્ચય કર્યો કે હવે છોકરે (હું પોતે ) વૈશ્વાનર (પાપી મિત્ર)ની સોબત છેડે એમ બનવું લગભગ તદ્દન બને તેવું લાગતું નથી. જે થાય તે ખરૂં, આપણે તો હવે એ બાબતમાં મૌન જ ધારણ કરવું–આ નિર્ણય મારા પિતા પદ્મરાજાએ પોતાના મનમાં કર્યો.
નંદિવર્ધનનું યવન, હવે આ બાજુએ બાકીની કળાનો અભ્યાસ મેં થોડા વખતમાં પૂરો કર્યો, એટલે એક સારો દિવસ શોધી કાઢીને તે દિવસે મારા શિક્ષાગુરૂની કળાશાળામાંથી મારા પિતાશ્રી પદ્મ રાજા સમક્ષ મને લઈ જવામાં આવ્યો, મારા પિતાએ કળાચાર્યની પૂજા કરી, અનેક પ્રકારનાં મોટાં દાને તેને આપ્યાં અને મેં અભ્યાસ પૂરો કર્યો. મારા પિતાએ માતાએ અને બાકીના સર્વ લેકેએ મને અભ્યાસ પૂરો કરવા માટે ધન્યવાદ આપે. મારે માટે એક જુદો રાજમહેલ તૈયાર કરવામાં આવ્યો હતો ત્યાં “તને સુખ આવે તેમ રહેજે” એમ કહી મારે માટે જુદા માણસોની નિમણુક કરી આપી અને મારા ભેગ ઉપગ માટે જે જે વસ્તુઓ જોઈએ તે તે સર્વ પૂરી પાડવાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી. દેવતાઓની પેઠે અનેક પ્રકારના આનંદનો અનુભવ કરતો હું
રાજમંદિરમાં રહેવા લાગ્યો. અનુક્રમે ત્રણ ભુવનને યૌવન લેભમાં નાખે તે સમુદ્રને જાણે અમૃતરસ હોય, વર્ણન. સર્વ લોકની આંખોને આનંદ આપનાર રાત્રીને સમયે
થયેલ જાણે ચંદ્રને ઉદય હોય, અનેક પ્રકારના રાગના વિકારોથી વાકું થયેલ ચોમાસાના વખતનું જાણે મેઘધનુષ્ય
૧ લોભ લેષ છે. (૧) સાગર પક્ષે-આકાંક્ષા, પ્રાપ્તિની ઇચ્છા; (૨) યૌવન પક્ષે-આસક્તિ.
૨ આનંદઃ ફ્લેષ છે. (૧) ચંદ્રોદય પક્ષે-ખુશી; (૨) યૌવન પો-હ.
૩ રાગઃ શ્લેષ છે. (૧) મેઘધનુષ્ય પક્ષે-રંગ. મેઘધનુષ્યમાં ઘણું રંગે સ્પષ્ટ દેખાય છે; (૨) યૌવન પશે–પ્રેમ,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
