Upmitibhav Prapancha Katha Vivaran Prastav 1 2 3

SR No.: 002144
Original Sutra Author: N/A
Author: Motichand Girdharlal Kapadia
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publication Year: 1921
Total Pages: 737
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Karma, & Literature
File Size: 15 MB

Page 557

ઉપમિતિ ભવપ્રપંચા કથા.
[ પ્રસ્તાવ ૩
'
મનીષીને ઉત્તમ પ્રકારે સ્નાન કરાવવામાં આવ્યું, સારાં વસ્ત્રો પહેરાવવામાં આવ્યાં, મુગટ અને માજુબંધ તેના અંગપર ધારણ કરાવ્યાં, ગારૂચંદનથી તેને વિલેપન કર્યું, તેના ગળામાં સુંદર મોટા મૂલ્યના હાર નાખવામાં આવ્યા, કાનમાં કુંડળ એવા સુંદર નાંખવામાં આવ્યાં કે જેથી તેના ગાલ ઉપર પણ તેના પ્રકાશ પડવા લાગ્યા અને જાણે ઇંદ્ર હાય તેવા સુંદર તેને મંત્રીઓએ વસ્ત્રાભૂષણ વિગેરેથી બનાવી દીધા, છતાં મનીષિના બહારના સર્વ વિકારે। તદ્દન શાંત થઇ ગયા હતા અને મન પણ તદ્ન પવિત્ર થઇ ગયું હતું. તેવા મનીષીને ઉદ્દેશીને રાજા શત્રુમર્દન એ મહાભાગ્યશાળી છે, પૂજન કરવાને ચોગ્ય છે! એણે અત્યંત મુશ્કેલ ભગવતી દીક્ષા લેવાને અંતઃકરણથી નિર્ણય કર્યો છે” એમ બેાલતાં ખેલતાં મનીષીને જિનસ્નાત્ર કરવાના કાર્યમાં પ્રથમ સ્થાને` સ્થાપન કર્યાં અને સુંદર તીર્થોના જળથી ભરેલ, સુવર્ણના બનાવેલ, મનને હરણ કરે તેવા, સુંદર ધર્મના સાર રૂપ મુનિના હૃદય જેવા નિર્મળ, ગારૂચંદન અને સુખથી તથા દિવ્ય કુમળાથી ભરેલા મુખવાળા અને જેની ચેતરફ સુંદર ચંદનના હાથ લગાડેલા છે એવા સંસારને છેદ કરનાર દિવ્ય કુંભ (કનક કળસ ) રાજા શત્રુમર્દને પાતે મનીષીને આપ્યા. મનમાં અત્યંત આનંદ લાવીને આખા શરીરે રોમાંચ પૂર્વક ભક્તિ કરવા તત્પર થયેલા શત્રુમર્દન રાજાએ બીજો જળકળસ પેાતાના હાથમાં લીધા. તે વખતે પેલા મધ્યમબુદ્ધિ અને શત્રુમર્દન રાજાના કુંવર સુલેાચન પણ ભગવાનને અભિષેક કરવાને તૈયાર થઇ ગયા અને તે પણ રાજાની સાથે જોડાયા. ચંદ્રની જેવી અત્યંત સ્વચ્છ કાંતિને ધારણ કરનાર ચામર હાથમાં લઇને ભગવાનની સામી બાજુએ મદનકંદળી ઊભી રહી. એ મદનકંદળીની સાથે એક પદ્માવતી નામની તેના જેવાજ આકારવાળી સ્ત્રીને રાજાએ બીજો ચામર લઇને મદનકંદળીની બાજુમાં ઊભી રાખી. મનમાં અત્યંત આનંદ પૂર્વક અને બીજાને આનંદ વધારે તેવું વર્તન કરનાર સુબુદ્ધિ મંત્રી મુખપર સુખકાશ બાંધીને પોતાના હાથમાં ધૂપધાણું લઇ રાણીની આગળના ભાગમાં ઊભા રહ્યો. ત્યાર પછી પૂજાને લગતાં બીજાં પરચુરણ કાર્યોમાં મેટા માટા મંત્રી અને મુખ્ય નાગરિકને યાગ્યતા પ્રમાણે રાજાએ ગોઠવી દીધા.
૫૧૬
૧ પેાતાના કરતાં પણ ઊંચું સ્થાન તેને યાગ્ય રીતે રાજાએ આપ્યું. સ્નાત્રમાં અગાઉ ચારિત્રની યાગ્યતા તેવામાં આવતી હતી એમ જણાય છે. હાલ તે ધનની યાગ્યતા જોવાય છે. ચારિત્ર લેનારને ઉદ્દેશીને આ મહેસવ હાવાથી તેનીજ મુખ્યતા હોય; સર્વત્ર એમજ હેાય છે. આ બન્ને ખુલાસા વિચારણીય છે.