________________
પ્રકરણ ૧૪] અપ્રમાદ યંત્ર-મનીષી.
૫૧૧ નથી, પણ આ સંસારના ઉદરમાં રહેનારા સર્વ રાજાઓને અને શેઠીઆઓને એ કર્મવિલાસ રાજાએ પોતાની શક્તિથી વશ કરી લીધેલા છે.”
વાતનું રહસ્ય સમજી જઈને સુબુદ્ધિમંત્રીએ રાજાને ઉદેશીને કહ્યું “મહારાજ ! આચાર્ય મહારાજે હમણું જે રાજાનું વર્ણન કર્યું તેને મેં પણ બરાબર ઓળખી લીધું છે. હું આપ સાહેબને વધારે સારી રીતે તે રાજાનું સ્વરૂપ કહી સંભળાવીશ, મને ભગવાને (આચાર્યશ્રીએ ) જ અગાઉ એ રાજાનું સ્વરૂપ સમજાવ્યું હતું. આપે એ સંબંધમાં ચિંતા કરવાની જરૂર નથી.”
- ગૃહસ્થ ધર્મનું સ્વરૂપ અને આદર, આ પ્રમાણે વાતચીત ચાલતી હતી તે વખતે અવસર જોઈને મધ્યમબુદ્ધિએ પિતાનું મસ્તક નમાવી આચાર્યશ્રીને વિજ્ઞપ્તિપૂર્વક પૂછયું “ભગવત્ ! આપે છેડા વખત પહેલાં વાત કરી હતી કે ગૃહસ્થનો ધર્મ સંસારને ઓછું કરનાર છે, તે તે ધર્મને જે હું યોગ્ય હેઉં તે મને તે આપ.”
આચાર્ય-“ભગવાનના મતની ભાવદીક્ષા સંબંધી હકીકત સાંભળીને તારા જેવા જે કઈ તેને આદરવાને શક્તિમાન્ ન હોય તેઓએ ગૃહસ્થધર્મને આદર કરે એ બરાબર ઉચિત છે, એગ્ય છે, કરવા
લાયક છે.”
શત્રમર્દન–“ભગવદ્ ! એ “ગૃહસ્થધર્મ કેવા પ્રકારનો છે તે મને પણ કૃપા કરીને સમજાવો ! મારે તે સમજવાની બહુ ઈચ્છા છે.”
આચાર્યજે એમ છે તે રાજન! ગૃહસ્થ ધર્મનું સ્વરૂપ સાંભળ”
ત્યાર પછી આચાર્ય મહારાજે મેક્ષરૂપ કલ્પવૃક્ષને ઉગાડનાર સમ્યગ્દર્શનરૂપી બીજ કેવા પ્રકારનું હોય છે તેનું પ્રથમ વર્ણન કર્યું, ત્યાર પછી સંસારવૃક્ષના મૂળને થોડા વખતમાં છેદ કરનાર અને સ્વર્ગ અને મેક્ષના માર્ગે સાથે સંબંધ કરાવી આપનાર
૧ સભ્યદર્શનઃ શુદ્ધ દેવ, શુદ્ધ ગુરૂ અને શુદ્ધ ધર્મપર વિશુદ્ધ શ્રદ્ધા મોક્ષ સુધી પ્રાણીને જરૂર લઈ જાય છે તેથી મેક્ષ રૂપ ઝાડના નિરૂપણત બીજ તરીકે તેને ગણવામાં આવે છે. એ બીજ વાવ્યા પછી જરૂર ઉગે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
