Upmitibhav Prapancha Katha Vivaran Prastav 1 2 3

SR No.: 002144
Original Sutra Author: N/A
Author: Motichand Girdharlal Kapadia
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publication Year: 1921
Total Pages: 737
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Karma, & Literature
File Size: 15 MB

Page 548

પ્રકરણ ૧૪ ]
અપ્રમાદ યંત્ર-મનીષી.
૫૦૭
“ રાખ્યા કરે છે, યોગમાર્ગને અભ્યાસ કરે છે, પરમાત્માને પોતાના “ ચિત્તમાં સ્થાપન કરે છે, તેના ઉપર પેાતાની ધારણા ખરાખર “ બાંધે છે, મહારની કોઇ પણ બાબતે પેાતાને વિક્ષેપ કરે એમ દિ “ થવા દેતા નથી, પરમાત્મા ઉપર એકતાન લાગે તેવા પ્રકારનું પેતાના અંતઃકરણનું વલણ કરી દે છે, યાગની સિદ્ધિઓ પ્રાપ્ત કરવા “ માટે યન કરે છે, શુકલ ધ્યાન આદરે છે, પેાતાના આત્મા શરીર “ અને ઇંદ્રિયથી તદ્ન જાદા છે એમ પ્રત્યક્ષ જુએ છે, ઉત્કૃષ્ટ પ્રકા“ રની સમાધિ પ્રાપ્ત કરે છે અને પેાતાનું વર્તન એકંદરે એવું વિશુદ્ધ
'
'
કરી નાખે છે અને માનસિક નિર્મળતા એટલી ઉત્કૃષ્ટ પ્રકારની સાથે “ છે કે શરીરમાં રહ્યા છતાં પણ મેાક્ષના સુખને પાતે યોગ્ય છે એવી “ સ્પષ્ટ પ્રતીતિ ઉપજાવે છે.
“ એવી રીતે હે રાજન્ ! ઉપર ગણાવ્યા તે પ્રમાણે પરપીડા“ વનથી માંડીને છેલ્લા મેાક્ષ સુખને યાગ્ય આત્મ“ સ્થિતિ સાધવા સુધીનાં અપ્રમાદયંત્રનાં સર્વ ઉપ
*
કરણા મુનિઓ દરેક ક્ષણે ઉપયોગમાં લે છે અને “ મુનિ જેમ જેમ એ ઉપકરણાના વધારે ને વધારે “ ઉપયોગ કરે છે તેમ તેમ અપ્રમાદયંત્ર વધારે મજબૂત થતું જાયછે. “ તેએ આવી રીતે અપ્રમાદયંત્રને મજબૂત બનાવે છે તેને લીધે પેલા “ સ્પર્શન અને અફરાળમાળા તથા તેના જેવા બીજા જે અંતરંગના ર દુષ્ટ લેાકેા હાય છે તેઓને દાબી દેવાને તે પૂરતી શક્તિવાળા થાય છે “ અને એ અપ્રમાદયંત્રથી જો દુષ્ટ અંતરંગ લોકેાને એક વાર દાખી “ દીધા હાય તેા પછી તેઓ કદિ પણ ઊભા થઇ શકતા નથી. તેથી “ હે રાજન્ ! તમારા મનમાં એ દુષ્ટ લોકોને દાબી દેવાના ખરેખર “ વિચાર થયો હોય તેા તમારે ઉપર જણાવ્યું તેવું અપ્રમાદયંત્ર ધા
፡
રણ કરવું અને તમારા પેાતાના જોર ( વીર્ય-શક્તિ) ઉપર આધાર “ રાખી તમારે જાતે જ તેઓને દાબી દેવા. એ કામમાં તમારે મંત્રીને
દ્ર
અંતરંગ શત્રુઓને દાખનાર કાણુ.
હુકમ આપવા યોગ્ય નથી. કદાચ કોઇ ખીજા માણસા અને દાબી ૐ તેા તેથી તે પરમાર્થથી બરાબર દખાતા નથી. બીજે પ્રાણી “ દાખે તે તેના સંબંધમાં તે દખાય છે, પણ તેથી તમને તેને
લાભ મળતા નથી. તમારે તેમને તમારા સંબંધમાં દબાવવા હાય “ તેા તમારા પેાતાના બળના જ ઉપયોગ કરવા જોઇએ.”
૧ ચારણા: યાગનું છઠ્ઠું અંગ છે. વિસ્તાર માટે ખ઼ુએ જૈન, દે. યોગ પૃ. ૧૩૦.