________________
૪૫
પ્રકરણ ૧૩] બાળનું અધમ વર્તન-તેપર વિચારણ.
બાળના અધમવર્તનની વિચિત્રતાપર પ્રશ્ન. તેનું અંતરંગ કારણ બતાવવાને આચાર્યપ્રયત,
બાળનું ભવિષ્ય અને છેવટનો ભયંકર રખડપટે, હવે શત્રુમર્દન રાજાએ બાળના સંબંધમાં આચાર્ય મહારાજને
સવાલ કર્યો “ભગવદ્ ! આ પુરૂષનું ચરિત્ર તો ભારે રાજશંકા વિચિત્ર જણાય છે! તેના પર વિચારણા કરવી પણ અને પ્રશ્ન. ઘણી મુશ્કેલ છે અને જેના અનુભવમાં દુનિયાના
અનેક માણસેનાં ચરિત્રો આવેલાં છે તેવાઓને પણ એની હકીકત માનતાં આંચકો આવે તેવું તેનું વિચિત્ર વર્તન છે. આ પ્રાણીએ પૂર્વ કાળમાં કેવા પ્રકારનું આચરણ કર્યું હતું અને હાલ તેના મનમાં શું વિચારે ચાલે છે તે જ્ઞાનદષ્ટિથી આપ સાહેબ તે પ્રત્યક્ષ જાણી શકે છે, કારણ કે ત્રણ ભુવનના સર્વ બનાવ આપશ્રીને તો હસ્તામળક જેવા છે, પણ મને તો એમાં બહુ આશ્ચર્ય લાગે છે. એણે અગાઉ જે વર્તન કર્યું હતું તે તો કદાચ વિચિત્રતાને
ગે સત્વવાળા પ્રાણીઓને પણ સંભવે, પણ અત્યારે મેં એનું ચરિત્ર જોયું તેને નજરોનજર જેવા છતાં પણ ઇંદ્રજાળની પેઠે માનવા લાયક લાગતું નથી અને નજરે જોયેલી હકીકતપર પણ શંકા આણે છે. એનું કારણે એમ છે કે રાગ વિગેરે સપને સંહાર કરનાર આપ જેવા 'ગરૂડની સમક્ષ અતિ અધમ પ્રાણીઓ પણ આવું આચરણ કરે એ અસંભવિત જણાય છે, તે પછી એવા પ્રકારનું કાર્ય કરવાનો અર્થવસાય પણ કેવી રીતે સંભવી શકે તે મને સમજાવે.”
આથા–“રાજન ! એ સંબંધમાં જરા પણ આશ્ચર્ય પામવા જેવું નથી, કારણ કે એ બાપડાને એમાં કાંઈ દેષ નથી.”
કાબુમર્દન-“ ત્યારે એમાં કે દોષ છે?
આચાર્ય “બાળના શરીરમાંથી નીકળીને દૂર જઈ પેલે પુરૂષ બેઠે છે તેને તમે બરાબર જોયો?”
શબુમર્દન–“હાજી! એ પુરૂષને બરાબર જોયો.”
૧ હeતામળકા હાથમાં રહેલું આમળું જેમ બરાબર જોઈ શકાય છે, બરાબર દેખી શકાય છે-તેવા પ્રત્યક્ષ,
૨ રાગસરના ગરૂડા સર્ષને ગરૂડ પક્ષી ચાંચમાં ઉપાડી મારી નાખે છે. રાગ સર્પને મુનિમહારાજ ક્ષાનચંચમાં ઉપાડી સંહારી નાખે છે, તેને નાશ કરે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org