Upmitibhav Prapancha Katha Vivaran Prastav 1 2 3

SR No.: 002144
Original Sutra Author: N/A
Author: Motichand Girdharlal Kapadia
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publication Year: 1921
Total Pages: 737
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Karma, & Literature
File Size: 15 MB

Page 524

પ્રકરણ – ૧૨ ]
ચાર પ્રકારના પુરૂષ.
૪૮૩
વીણી વીણીને સારામાં સારા પરમાણુએ એકઠા કરીને આ અતિ રમણીય પદ્મણીનું રૂપ બ્રહ્માએ ઘડ્યું હોય એમ ચોખ્ખું જણાય છે, કારણ કે જો તેમ ન હોય તે આવું સુંદર રૂપ ક્યાંથી હાઇ શકે ? જેવું એનું રૂપ સુંદર છે તેવા એના સ્પર્શ પણ કામળ હાવા જ જોઇએ એમાં જરા પણ શંકા જેવું મને લાગતું નથી; અમૃતના કુંડમાં જરા પણ કડવાશ હાવાનેા સંભવજ કેમ હાઇ શકે ? એ અતિ ચપળ આંખાવાળી મારૂં મન હરણ કરનારી એહસરિતા મારી સામું આડી નજરે વારંવાર જુએ છે તેથી તે પણ મારી ઇચ્છા કરતી હશે એમ અનુમાન થાય છે—આવી જાતના સાચા ખોટા વિચારથી માળનું મન આકુળવ્યાકુળ થઇ ગયું અને ભવિષ્યમાં પેાતાને સુંદરીસંસર્ગથી થનારા (કહિપત) સુખના ખાટા ખ્યાલમાં તે તદ્દન મૂઢ જેવા થઇ ગયા. ઉત્તમ પ્રાણીનું સ્વરૂપ.
સૂરિ મહારાજે પોતાના ઉપદેશ આગળ ચલાવ્યેા “ રાજનૂ! “ મેં તને ઉત્તમેાત્તમ પુરૂષોનું સ્વરૂપ કહી સંભળાવ્યું તે તારા સમ“ જવામાં આવ્યું હશે. હવે હું બીજા ઉત્તમ વર્ગના મનુષ્યાનું તારી “ પાસે વર્ણન કરી બતાવું છું તે બરાબર ધ્યાન રાખીને સાંભળ.”
સૂરિ મહારાજે આ પ્રમાણે કહ્યું ત્યારે મનીષીએ વિચાર કર્યો કે અહા ! આ વાત બહુ સારી થઇ. સૂરિ મહારાજથી આ હકીકત ખરાખર સારી રીતે સમજાશે. તે વખતે તેણે મધ્યમમુદ્ધિને પણ સૂચના કરી કે સૂરિ મહારાજ જે કાંઇ કહે તે ખરાખર ધ્યાન રાખીને સાંભળવું અને સમજવું. ત્યાર પછી સૂરિ મહારાજે આગળ ચલાવ્યું:
'
“ મનુષ્ય જન્મ પ્રાપ્ત કરીને જે પ્રાણીએ સ્પર્શેન્દ્રિયને શત્રુ તરીકે “ ઓળખી જાય છે તેને ઉત્તમ પ્રાણીએ સમજવા. આ વર્ગના પ્રાણીઓનું ભવિષ્યમાં સારૂં થવાનું હાવાથી તેનાં મનમાં નિર્ણય “ થાય છે કે એ સ્પર્શેદ્રિય પ્રાણીઓને જરા પણ લાભ કરનારી નથી. ત્યાર પછી તેઓ બાધ અને પ્રભાવદ્રારા જ્યારે એ સ્પર્શેન્દ્રિયના મૂળની “ હકીકત સંબંધી બરાબર શોધખેાળ કરે છે, તપાસ કરે છે, ત્યારે
66
'
અસલ સ્થિતિમાં એ ઇંદ્રિય કાણુ છે તેની તેને બરાબર ખબર “ પડે છે. આવી રીતે એ સ્પીદ્રિયનું મૂળ શું છે એ જ્યારે તેના “ જાણવામાં આવે છે ત્યારે તે સમજે છે કે એ ઇંદ્રિય તે નિર્“તર પ્રાણીઓને છેતરવાનુંજ કામ કરનારી છે. આ હકીકત તેઓના “ જાણવામાં આવ્યા પછી તેઓ નિરંતર તેના સંબંધમાં શંકા રાખ્યા કરે છે, તેનાથી ચેતતા રહે છે અને તેનેા કદિ પણ વિશ્વાસ કરતા
ઃઃ