________________
૩૯૦
ઉપમિતિ ભવપ્રપંચ કથા. [ પ્રસ્તાવ ૩ તેમનાથી કોઈ રીતે સહન થઈ શકે તેવી પણ હતી નહિ, તેથી જેવી તે વાત સાંભળી કે તરતજ મહારાજા રાગકેશરીની આંખે કેપથી લાલચેળ થઈ ગઈ, ગુસ્સાથી હોઠ ફરકવા લાગ્યા, ભયંકર ભવાઓ ચઢવાથી કપાળ વાંકે ચુંકું થઈ ગયું, આખે શરીરે પરસે થઈ ગયે, જમીન ઉપર તાણી તાણીને પિતાના હાથને પછાડવા લાગ્યા, પ્રલયકાળના મહા ભયંકર અગ્નિ જેવું રૂપ ધારણ કરી અત્યંત ક્રોધાવિષ્ટ થઈ આડાં આવળાં વચનો બેલતા પિતાના માણસોને હુકમ કરવા લાગ્યાઅરે દોડે ! પ્રયાણનો કે વગડા, ચતુરંગ લશ્કર તૈયાર કરે વિગેરે. રાજાનો આ હુકમ સેવકોએ માથે ચઢાવ્યો. પોતાના રાજાને આટલા બધા ચિંતામાં પડી ગયેલા જોઈ વિષયાભિલાષ મંત્રીએ કહ્યું “દેવ! મારા પ્રભુ ! આટલા બધા આવેશમાં આવી જવાનું કોઈ કારણ નથી. અરે એ બાપડ સંતોષ તે કેણુ માત્ર છે! એને તે કઈ પણ પ્રકારના આદરની જરૂર હોય? જે કેશરીસિંહ કપાળમાંથી મદના ઝરા નીકળતા હાથીઓના સમુદાયને લીલા માત્રમાં ચૂર્ણ કરી નાખે છે તે સિંહ શું હરણને મારી નાખવાની બાબતને અંગે પોતાના મનને કઈ પણ પ્રકારની ચિંતા આપતું હશે ? આપની પાસે એ બાપડાનું ગજુ શું છે? એની તાકત કેટલી છે? એના સંબંધમાં આપે જાતે જરા પણ તસ્દી શા માટે લેવી પડે છે?” મહારાજાએ કહ્યુંમિત્ર ! તારી વાત ખરી છે. પરંતુ આપણું માણસોને હેરાન કરીને એ પાપી સંતોષે મને ઘણે ઉશ્કેરી મૂક્યો છે તેથી જ્યાં સુધી એને મૂળમાંથી ઉખેડી મૂકીશ નહિ ત્યાં સુધી મારા મનમાં નિરાંત થશે નહિ.” મંત્રીએ કહ્યું- દેવ ! એ તો નજીવી બાબત છે. એમાં આપને આટલું બધું આવેશમાં આવી જવું જરૂરનું નથી. એ વાતમાં જ કાંઈ દમ નથી” આટલી મંત્રીની વાત સાંભળી એટલે રાગકેશરી રાજા કાંઈક સ્વસ્થ થયા. પછી વિજય મેળવવા માટે બહાર નીકળતી વખતે કરવા યોગ્ય ઉચિત ક્રિયાઓ કરવામાં આવી. પિતાની સમિપે સ્નેહ જળથી ભરપૂર પ્રેમબંધ નામનો સેનાનો કળશ સ્થાપન કર્યો, કેલિ જલ્પ ( આનંદ કિડા સૂચક) જય જય શબ્દની ઉોષણું કરાવી અને સુંદર વચનરૂપ મંગળ ગીતગાન કરાવ્યાં અને રતિકલહ નામની વીણા વગાડવામાં આવી; તેમજ શરીરે રંગ લગાડે, આભૂષણ પહેરવાં વિગેરે સર્વ બાબતો કરી લીધી. હવે રાજા રથ ઉપર સ્વારી
૧ શુભ પ્રયાણમાં મંગળકળશસ્થાપન, જયધ્વનિઉચ્ચારણ અને સધવા પાસે મંગળગીતગાન એ બહુ ફતેહસૂચક મનાય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org