________________
પ્રકરણ ૨]
ક્ષાન્તિકુમારી.
૩૬૫
લે છે (ગ્નિપુ-કામ, ક્રોધ, લોભ, મેાહ, મદ અને મત્સર નિપ્રકમ્પતાને તાબે છે). આ પ્રમાણે હોવાથી ‘ અનેક કળાઓમાં કુશળતા મેળવેલી હાવાથી તેણે ત્રણ ભુવનને જીતી લીધાછે એમ એ મહાદેવી નિષ્રકંપતાના સંબંધમાં કહેવામાં આવ્યું છે.
ત્યાર પછી આગળ ચાલતાં પેાતાના નાના પ્રકારના વિલાસેાને લીધે કામદેવની પ્રિયા રતિના વિભ્રમાને તેણે હસી કાઢવા છે’ એમ તે મહાદેવીના સંબંધમાં કહેવામાં આવ્યું છે તે પણ યાગ્ય છે, કારણ કે રતિ જે કામના વિલાસા કરે છે તે તેા માત્ર ઉપર ઉપરના સંતેાષના કારણભૂત થાય છે, પરંતુ એવા પ્રકારના વિલાસેાની વાર્તા પણ મુનિએ તે જાણતા નથી, વિચારતા નથી; પરંતુ આ દેવીમાં જે મુનિએ આસક્ત હોય છે, જેએને એના તરફ પ્રેમ હેાય છે, તે વ્રત પચખ્ખાણુ-નિયમ-ને પાળવામાં એટલા બધા વિલાસ કરતા હોય છે, તેમને એ વાતમાં એટલા બધા આનંદ આવતા હાય છે કે તે બાબતનું અવલેાકન કરનારની મગજશક્તિ પણ તે ખાયત તરફ જરૂર આકર્ષાઇ જાય. રતિના વિલાસ જેવા તે ઉપર ઉપરના નહિ પણ અંદરથી ઊંડા અને ખરેખરા હોય છે.
તે મહાદેવીની પતિભક્તિના સંબંધમાં એટલુંજ કહેવાનું છે કે જ્યારે તેના પતિ શુભપરિણામ મહારાજા કોઇ પણ પ્રકારની આપત્તિ( દુઃખ )માં આવી પડે છે ત્યારે તે મહાદેવી પેાતાના પ્રાણ આપીને પણ પેાતાની અચિન્ય શક્તિવડે પતિને મુશ્કેલીમાંથી તારી કાઢે છે તેટલા માટે ‘તેણે પેાતાના પતિ તરફ અપૂર્વ ભક્તિને લીધે અરૂન્ધતિના માહાત્મ્યને પણ તિરસ્કારી કાઢયું છે” એમ તેના સંબંઘમાં કહેવામાં આવ્યું છે; કારણ કે આ દેવી પતિની મુશ્કેલી દૂર કરી શકે છે ત્યારે સતી અરૂન્ધતિ પતિનું રક્ષણ કરી શક્યા નહાતા. }
આ મહારાણીનું વધારે કેટલું વર્ણન કરવું ? ટુંકામાં કહીએ તેા રાજાનાં સર્વ કાર્યો કરનારી આ મહાદેવી છે અને તેથી રાજાના મેાટા રાજ્યમાં તે એક અગત્યની સ્ત્રી થઇ પડી છે.
ક્ષાન્તિ પુત્રી,
“ એ નિપ્રકષ્પતા મહાદેવી અને શુભપરિણામ રાજાને ક્ષાન્તિ નામની પુત્રી છે તે સર્વથી સુંદર વસ્તુઓમાં પણ સુંદર છે, અનેક
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
