________________
પીડબંધ ] આંતર આશય પ્રમાણે અન્ય સંબંધી માન્યતા.
૧૦૧
મારાં ધન સ્રી વિષયો વિગેરે છે તેના ત્યાગ કરાવવાના હોવા જોઇએ, પણ હું કાઇ પણ રીતે તેના ત્યાગ કરી શકું તેમ નથી, માટે હવે તે તેમને જેવી છે તેથી મારા મનની ચાખી વાત કરી દઉં કે સાહેબ ! તમે નકામા તમારૂં ગળું ખેંચી રહ્યા છે.” આ પ્રમાણે વિચાર કરીને પેાતાના મનમાં જે વિચારો ચાલતા હતા તે ગુરુ મહારાજને આ પ્રાણી કહી બતાવે છે.
ઉપદેશકની ગંભીરતા.
દરિદ્રીના આવા જવાબ સાંભળીને ધર્મબાધકર મંત્રીશ્વરને વિચાર થવા લાગ્યા કે આને તે ત્રણે ઔષધાના વારંવાર ઉપયોગ કરવાની વાત કહેવામાં આવી તેના જવાબમાં આ શું ખેલવા મંડી ગયા છે ? પણ અરે ! હવે સમજાય છે કે અત્યારે તેના મનમાં એવાજ વિચાર ચાલે છે કે હું હાલ તેની સાથે જે વાત કરૂં છું તેમાં મારો ઉદ્દેશ ગમે તેમ કરીને તેની પાસેથી તેના ખરાબ ભાજનના ત્યાગ કરાવવાના છે. આ વિચાર તે તુચ્છપણાને લીધે કરે છે. ક્લિષ્ટ ચિત્તવાળા પ્રાણીઓ આખા જગતને દુષ્ટ માને છે અને શુદ્ધ વિચારવાળા પ્રાણીઓ આખા જગતને પવિત્ર માને છે. આવી રીતે પોતાના પ્રયત્નના ખાટા અર્થ દરિદ્રીને કરતા જોઇને ધર્મબાધકર જરા હસ્યા અને તેને કહ્યું “ ભાઇ ! જરા પણ ગભરાઇશ નહિ. હું તારી પાસેથી તારૂં અન્ન હાલ છોડાવવા માંગતા પણ નથી, તારે ગભરાયા વગર તારા ભાજનના ઉપયાગ કરવા. હું તને પહેલાં તે ખરાબ ભાજન તજી દેવાનું વારંવાર કહેતા હતા તે માત્ર તારૂં ભલું કરવાની ઇચ્છાથીજ કરતા હતા, પણ હવે જ્યારે તને તે વાત પસંદ આવતી નથી ત્યારે તા હાલ હું એ બાબતમાં તદ્ન ચુપ રહીશ, પણ વારૂ, તારે શું કરવા ચેાગ્ય છે તે સંબંધી મેં અગાઉ ઉપદેશ આપ્યા હતા તેમાંથી કાંઇ તેં તારા હૃદયમાં ધારણ કર્યું છે કે નહિ ? ” ” ગુરુ મહારાજ પણ જ્યારે જાણે છે કે પેાતે આ પ્રાણીને જ્ઞાન દર્શન ચારિત્ર અંગીકાર કરવાના ઉપદેશ આપે છે તેને આ પ્રાણી પોતાના વિચારમાં આકુળ રહી ધનાદિ ત્યાગના અર્થમાં સમજી જાય છે ત્યારે તેને ગભરાઇ ન જવાનું કહી ગુરુ પૂછે છે કે અગાઉ તારી પાસે મહારાજાના ગુણાનું મેં વર્ણન કર્યું હતું તે તેને યાદ છે કે નહિ? આ સર્વ હકીકત સમજાઇ જાય તેવી છે, બુદ્ધિમાન વાંચનારે તેની ચેાજના જીવ અને ગુરુના સંબંધમાં ચોગ્ય રીતે કરી લેવી.
૧ જુએ કથાપ્રસંગ પૃષ્ઠ ૩ર.
Jain Education International
k
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
