Upmitibhav Prapancha Katha Vivaran Prastav 1 2 3

SR No.: 002144
Original Sutra Author: N/A
Author: Motichand Girdharlal Kapadia
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publication Year: 1921
Total Pages: 737
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Karma, & Literature
File Size: 15 MB

Page 178

પીઠબંધ ] અર્થ પુરુષાર્થ-આક્ષેપ.
૧૩૭ વાનો શો ઉપાય કરે તેને વિચાર કરે છે. એ બાબમાર્ગદેશના તમાં અનેક પ્રકારની વિચારણા કરતાં તેઓ ત્યારઅર્થપુરુષાર્થ. પછી આ પ્રમાણે કરે છે કે ઈ વખતે આ પ્રાણું
સાધુના ઉપાશ્રયે આવવાનો છે એમ જાણીને અન્ય પ્રાણીઓને ઉદ્દેશીને તેના આવવા પહેલાં ગુરુ મહારાજ માર્ગ દેશના આપવાની શરૂઆત કરી દે છેઃ “હે ભવ્ય પ્રાણીઓ ! તમે સર્વ પ્રકા
રના વિક્ષેપ તજી દઈને હું જે હકીક્ત તમને કહું છું તે બરાબર “સાંભળે. આ સંસારમાં ચાર પકારના પુરુષાર્થ હોય છે. ધર્મ, અર્થ,
કામ અને મોક્ષ કેટલાક પ્રાણીઓ આ ચાર પુરુષાર્થમાંથી અર્થને “પ્રધાન (મુખ્ય) પુરુષાર્થ ગણે છે. આટલી પ્રસ્તાવના થઈ રહે છે તે વખતે આ પ્રાણું આવી પહોંચે છે. પછી તેના સાંભળતાં ગુરુ મહારાજ વ્યાખ્યાન આગળ ચલાવે છે. “પૈસાના ભંડારથી શોભતા પુરુષનું શરીર “ઘડપણથી જીર્ણ થઈ ગયેલું હોય તો પણ પચીસ વર્ષની વયવાળા “જુવાન પુરુષ જેવો તે ગણાય છે; અત્યંત બીકણ હોય તે પણ જાણે મોટી મોટી લડાઇઓમાં તેણે સાહસ કરી બતાવ્યું હોય અને જાણે તે
અતુલ્ય બળ પરાક્રમવાળે હોય એવાં તેનાં ગીતડાં ગવાય છે; પૂરા “ક ખ ગ ઘ પણ ન આવડતા હોય અને પાટી ઉપર જરા ધૂળ પણ ન નાખી હોય છતાં જાણે ભાઈ સાહેબ સર્વ શાસ્ત્રોનું અવગાહન કરી શકે તેવા અને ભણી ચૂકેલા (પારંગત થયેલા) હોય એવી તીવ્ર બુદ્ધિવાળા છે એ પ્રમાણે ભાટ લેકે તેની સ્તુતિ કરે છે; પિતે એટલે કદરૂપ અને બેડોળ હોય કે કેઈને તેની સામે જેવું પણ ગમતું ન હોય તેપણ ખુશામત કરનારા તેના સેવકે તે રૂપમાં કામદેવને પણ હરાવી “નાખે તે છે એ પ્રમાણે તેની સ્તુતિ કરે છે, તેનામાં પ્રભાવ (રેફ)
ની એક જરા ગંધ સરખી પણ ન હોય તોપણ સર્વ વસ્તુઓ સાધવામાં તેનો પ્રભાવ સમથે હોય એમ તેના ધનના લાલચુ લેકે જણાવે છે; નીચ અધમ પાણી ભરનારીને દીકરે હોય છતાં જાણે તે કઈ “પ્રખ્યાત મોટા વંશમાં ઉત્પન્ન થયો હોય એમ તેના ધનની ઇચ્છા કર“નારાએ તેને કહે છે; સાત પેઢી સુધીમાં કઈ જાતનું સગપણ ન હોય તે પણ જાણે તે પિતાને સગો ભાઈ હોય એવી રીતે સર્વ લેકે તેની સાથે સંબંધ રાખે છે-આ સર્વ ભગવાન અર્થ-ધન-દેવની લીલા છે. વળી પુરુષત્વ સર્વ પ્રાણુઓનું એક સરખું હોવા છતાં અને આંખ “કાન નાક હાથ પગ એક સરખાં અને સરખી સંખ્યાવાળાં છતાં લે
૧ ધર્મોપદેશ. ૨ ઉદ્યોગથી પ્રાપ્ત કરવાનાં સાધ્ય. મનુષ્યયન,
૧૮