________________
ઉપમિતિ ભવપ્રપંચા કથા.
[ પ્રસ્તાવ ૧
૧૧૮
હકીકત બની તે વખતે કથાપ્રસંગમાં જણાવ્યું હતું તે પ્રમાણે “તે વખતે પેલા નિપુણ્યકને અનેક પ્રકારની પીડા કરવા માટે તેાફાની છેકરા પાછળ પડ્યા હતા તે ધર્મબોધકર મંત્રીના આવા શબ્દો સાંભળીને તુરત નાસી ગયા.” તે હકીકતની પણ અહીં યોજના થઇ ગઇ, કારણ કે મનમાં સાચા ખાટા વિકા થયા કરે છે તે તેાફાની છેકરાએ સમજવા. એ વિકલ્પાજ આ જીવને અનેક પ્રકારના ત્રાસ આપે છે અને ગુરુ મહારાજના શુભ યોગ અને સંબંધથી તે કુવિકલ્પે દૂર થઇ જાય છે. એવી રીતે સર્વ કુવિકલ્પે જ્યારે નાશ પામી જાય અને જ્યારે ગુરુ મહારાજનાં સુંદર વચને સાંભળવાની ઇચ્છાથી પ્રાણી સન્મુખ થાય ત્યારે એવા ધર્માચાર્ય ગુરુ મહારાજ કે જે પારકાનું હિત કરવામાંજ આનંદ લેનારા છે તેઓ શુદ્ધ માર્ગને ઉપદેશ આપી આ પ્રાણીને કહે છે કે “ હું ભદ્ર! સાંભળઃ “ સંસારમાં રખડતાં આ ભવને જે “ખરેખર પ્રેમાળ અંતઃકરણવાળા પિતા કોઇ હાય “તે તે ધર્મજ છે, ધર્મજ અત્યંત સહથી ભરેલ “ માતા છે, પોતાના હૃદયના વિચારથી જરા પણ ભિન્ન ભાવ ( ાદાઇ) ન બતાવે તેવા ધર્મજ ખરેખરા ભાઇ છે, એ ધર્મજ એક સરખા “ એહ રાખનારી ભાઈને ખમા' કહેનારી બહેન છે, ધર્મજ સર્વ સુખાની ખાણુ જેવી પતિમાં અત્યંત પ્રેમ રાખનાર અનુરક્ત અને t ગુણવાન ભાર્યા છે, ધર્મજ વિશ્વાસનું સ્થાન સર્વદા એક સરખા રસથી
**
<<
**
ધર્મને શુદ્ધ ઉપદેશ.
*
'
પ્રીતિ રાખનાર અનુકૂળ અને સર્વ કળામાં કુશળ મિત્ર છે, ધર્મજ દેવકુમાર જેવી સુંદર આકૃતિ ધારણ કરનાર અને મનને અત્યંત “ આનંદ આપનાર પુત્ર છે, ધર્મજ શીળ, સૌંદર્ય અને ગુણાએ કરીને
'
જયપતાકા મેળવનારી અને કુળની ઉન્નતિ કરનારી પુત્રી છે, ધર્મજ સદાચરણી ભંવર્ગ છે, ધર્મજ વિનયી પરિવાર છે, ધર્મજ રાજ્ય “ છે, ધર્મજ ચક્રવતીપણું છે, ધર્મજ દેવપણું છે, ધર્મજ ઇંપણું છે, “ ધર્મજ જરા મરણના વિકારથી રહિત, વજ્રના આકારને ધારણ કર“નાર અને સુંદરતામાં ત્રણ ભુવનને હસી કાઢનાર શરીર છે, ધર્મજ “ સર્વ શાસ્ત્રોના અર્થરૂપ શુભ શબ્દોને ગ્રહણ કરવામાં ચતુર કાન છે,
૧ પિતાને પેાતાના પુત્ર ઉપર જેમ અત્યંત વાત્સલ્યભાવ રહે છે તેમ આ જીવ તરફ પિતા તુલ્ય ધર્મ વર્તે છે. આ પ્રમાણે માતા, સ્ત્રી, પુત્ર આદિ સર્વ સાથે યેાજના કરવી, એમાં પિતા, પુત્ર, માતા, સ્ત્રી, મિત્ર વિગેરેની ફરજે પણ આડકતરી રીતે જણાવી દીધી છે. ૨ નેાકર ચાકર વગે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org