________________
ઊઠબંધ
મહામંદિરના અદ્ભુત વૈભવ.
૧
ચિહ્નો ધારણ કરે તેપણ તે સર્વજ્ઞશાસનની મહારજ છે એમ સમજવું. આવા બાહ્ય દૃષ્ટિથી સાધુ કે શ્રાવકના આડંબર રાખનારા મોક્ષપ્રાપ્તિરૂપ કાર્ય સાધી શકતા ન હોવાથી તે વસ્તુતઃ સર્વજ્ઞશાસનની મહારજ છે એમ માનવું બરાબર યોગ્ય લાગે છે, તેથી સ્વકર્મવિવર દ્વારપાળ જે પ્રાણી રાજભુવન સુધી આવી પહોંચ્યા હાય છે તેને ગ્રંથિભેદ કરાવીને રાજભુવનમાં પ્રવેશ કરાવે છે એમ હકીકત કહી છે તે ખરાખર ઉચિત જણાય છે. રાજમંદિરના વેભવ.
નિપુણ્યકની કથામાં એવી મતલબની હકીકત જણાવી હતી કે તે દરિદ્રીએ અગાઉ કદિ પણ નહિ જોયેલું, અનેક પ્રકારની વિભૂતિઆથી ભરેલું, રાજા, પ્રધાના, મોટા યેાધાઓ, કામદારો અને કેટવાળાથી અધિષ્ઠિત, સ્થવિર ( વૃદ્ધ, ઘરડી ) સ્ત્રીઓથી યુક્ત, લશ્કરી સુભટોથી ભરપૂર, વિલાસ કરતી અનેક સુંદર સ્ત્રીઓથી સનાથ, અતિ ઉત્તમ પ્રકારના અને ઉપમા વગરના શબ્દ વિગેરે ઇંદ્રિયના ભાગોથી મુંદર અને જ્યાં દરરોજ ઉત્સવ થઇ રહ્યો છે એવું રાજમંદિર દેખ્યું તે પ્રમાણે આ જીવે સંસારચક્રમાં પરિભ્રમણ કરતાં અત્યાર સુધી કર્મની નિવિડ ગાંઠના ભેદ કર્યાં હોતા નથી તેને સ્વકર્મવિવર પ્રાપ્ત થવાથી જ્યારે ક્લિષ્ટ કર્મગ્રંથિના ભેદ થાય છે અને તેથી સર્વજ્ઞ મંદિરમાં તે પ્રવેશ કરે છે ત્યારે તેને પણ આ રાજમંદિર ( સર્વજ્ઞશાસન ) એવાંજ વિશેષણાથી જોડાયેલ જણાય છે. મતલબ એ છે કે કર્મવિવર મળ્યા પછી ઉપર જે વિશેષણા મંદિરને લગાડ્યાં તે જૈન શાસનને લાગુ પડતાં ખરાખર જોઇ શકાય છે તે આ પ્રમાણેઃ—
આ 'મૌનીંદ્ર શાસનમાં અજ્ઞાનરૂપ અંધકારનાં પડળાને દૂર કરનાર, જૂદા જૂદા પ્રકારનાં રત્નના સમૂહના આકારને ધારણ કરનાર, ચળકતા નિર્મળ પ્રકાશથી ત્રણ ભુવનના સર્વ ભાગાને પ્રકાશિત કરનાર ઉત્કૃષ્ટ જ્ઞાન (પાંચમું કેવળજ્ઞાન જેનાથી લાક અલાકના સર્વ ભાવેા જણાઇ આવે છે તે) દેખાય છે. વળી આ ભગવાનના પ્રવચનમાં મહાત્મા મુનિનાં શરીરને શેશભાવનાર હાવાથી સુંદર રનોથી જડેલાં ઉત્તમ ઘરેણાંઓના સુંદર આકારને ધારણ કરનાર આર્ષઔષધિ
૧ મૌનિક્ અટલે મુનિ, તેને વિષે ઇન્દ્ર એટલે શ્રેષ્ઠ મુનિએ બતાવેલા. ૨ તપના પ્રભાવથી અનેક શક્તિએ પ્રાપ્ત થાય છે. ઔષધિનું કામ કરે તેને આમર્ષધિ નામની લબ્ધિ કહે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
