Jivan Mangalya

SR No.: 002142
Original Sutra Author: N/A
Author: Chitrabhanu
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir Ahmedabad
Publication Year: 2008
Total Pages: 314
Language: Gujarati
Classification: Book_Devnagari & History
File Size: 11 MB

Page 50

તમે ત્યાગને માર્ગે નીકળેલા છો, તો ભોગ તમારા માર્ગમાં આવીને ઠલવાશે. પણ એ ભોગનો જો ઉપયોગ કરવા ગયા તો સમજી લેજો કે તમારા જેવા ગુલામ, દુનિયામાં બીજા કોઈ નહિ હોય. કારણ કે પેલા તો પોતાની વસ્તુના ગુલામ હશે, જ્યારે તમે પારકી વસ્તુના ગુલામ હશો. પેલાને માટે તે વસ્તુ સ્વાધીન હશે, જ્યારે તમારે તો પારકા પાસેથી મેળવવાની હશે. એટલે પછી તમારે એ સાધનવાળાઓની ખુશામત કરવી પડશે. એમને રાજી રાખવા હા-જી-હા કરવાની પ્રવૃત્તિ કરવી પડશે. આવી હાલત ત્યારે જ ઊભી થશે, જ્યારે તમે સાધનોના ગુલામ બની ગયા હશો.
તમે જો સાધનોના ગુલામ બની ગયા તો પછી તમે જગતના એક સ્થળના એક એક શહેરના પણ ગુલામ જ છો. વસ્તુઓ મળે છતાં છોડશો તો કોઈ શહેર ચાતુર્માસ પછી છોડતાં મૂંઝવણ નહિ થાય.
સ્વેચ્છાપૂર્વક સ્વીકારેલા નિયમો ખરેખર આનંદ આપે છે. “ઉપર” હોવાનો તે અનુભવ કરાવે છે.
શિયાળાની સવારે ઠંડા પાણીથી સ્નાન કરનારની મજા જુદી જ હોય છે, એમ, સાધનો વિના જીવવું, સાધનોને ઓછાં કરીને જીવવું એમાં પણ એક પ્રકારની અનોખી મજા છે.
તમે સાધનોને લ્હી શકો કે, “તમે ઘણાને ગુલામ બનાવ્યા હશે, પણ મને નહિ બનાવી શકો. મન જ્યારે સ્વસ્થ અને તંદુરસ્ત હશે ત્યારે જ આ રીતની વિચારશક્તિ ઉત્પન્ન થશે.”
પૂર્વના પુણ્યને લીધે આજે આપણને બધું મળી ગયું છે. પણ મળ્યું છે એ બધું ભોગવવા માટે નહિ, એનો ત્યાગ કરવા માટે તૈયાર રહેજો.
ગયા ભવના પુણ્યને લીધે જ આ બધું તમને મળ્યું છે. એ મળેલી વસ્તુ એકલા ભોગવટામાં જ પૂરી કરી નાખીએ તો પૂરી થાય, પછી આગળ શું ?
એક રાજા ઘોડા ઉપર બેઠો બેઠો જઈ રહ્યો હતો. તે વખતે બે બહેનપણીઓ લાકડાં વીણવા જઈ રહી હતી.
આ બેમાં એક વિદૂષક છે, બીજી વિચારક છે. બેય બહેનો જંગલમાં લાકડાં-છાણાં વીણવા જઈ રહી હતી.
પેલા રાજાને ઘોડા ઉપર બેસવું ફાવ્યું નહિ, એટલે એણે ઘોડાને ઊભો રાખ્યો અને હુકમ કર્યો. તરત જ નોકર આગળ આવ્યો અને હાથી રજૂ કર્યો : “સાહેબ, આપ હાથી ઉપર બિરાજો.”
પછી પેલો રાજા હાથી પર બેઠો. થોડી વાર પછી એણે કહ્યું, “હાથી ઉપર મને ફાવતું નથી.”
જીવન-માંગલ્ય છે ૪૧