________________
વધવાનું તેની સાથે રસોળી પણ વધવાની. રસોળી વધતી અટકાવવા operation કરવું પડે છે. નહિતર શરીર વધતાંની સાથે ખોરાકનો અમુક ભાગ રસોળીની વૃદ્ધિમાં વપરાવાનો. તમે ઇચ્છવું ન હોય પણ બન્યા વગર રહે નહિ.
તેમ આ વિશ્વરૂપી દેહમાં બેઠેલા જીવે વ્રતરૂપી operation ન કર્યું હોય તો આસવમાં વધારો કરે જ છે. માટે જ વ્રત અનિવાર્ય છે.
રોગપ્રતિબંધક રસી (Vaccination) અસ્તિત્વમાં કેમ આવી ? જે લોકો બહારનું ખાય, Cleanliness (સ્વચ્છતા) ન જળવાય, ગમે તે ખાય એના શરીરમાં Gems જાય અને માંદગી ઊભી કરે. Vaccinationથી તે બહારથી આવેલાં જંતુઓ સાથે લડી શકે. પણ જે તંદુરસ્ત, સ્વસ્થ જીવન જીવે એને Vaccinationની જરૂર નથી.
આ વિશ્વમાં મહાપુરુષોએ જે નિયમ કર્યા તેમાં સંવરનો માર્ગ બતાવ્યો. યોગીમાં Germsનો પ્રવેશ જલદી થતો નથી, પણ ભોગીમાં જલદી થાય છે. સંયમી પાસે સંવરની શક્તિ છે.
સંયમ આત્માને તો ઉજ્વળ કરે પણ તન અને મનને પણ તંદુરસ્ત
રાખે.
સમય સામાયિકમાં વીતે અને સમય સામાયિક જેવો વીતે એમાં ફરક છે. એક ભાઈ સવારે મળ્યા. કહે કે કોઈ મરી ગયું છે એટલે ગયા વિના છૂટકો નથી. પણ સામાયિકમાં જીવન જીવે તેને આમ ખભે ખેસ નાખીને સવારમાં જ જવાનો વારો નહિ આવે. ૪૮ મિનિટ માટે સામાયિકનું વ્રત લીધું એટલે અનિવાર્ય સંજોગોમાં પણ બહાર ન જઈ શકે.
- ત્યાગી જીવનની ઘણી મહત્તા છે. સંસારના વ્યાપારનો ઇચ્છાએ કે અનિચ્છાએ ત્યાગ થઈ જાય છે. સંયમી જીવનમાં ઇચ્છા સૂકાં પાંદડાની જેમ ખરી જાય છે.
- જે લોકોને પુણ્ય અને પાપની સાંકળમાંથી છૂટવું હોય તેણે આ ભૂમિકાએ પહોંચવું રહ્યું અને તેને માટે પ્રારંભમાં તો નાના નિયમો પણ સહાયક બને છે.
સંવર વિના નિર્જરાનો માર્ગ સહેલો થતો નથી. પુણ્ય અને પાપ સંસારના જીવોને લાગેલાં છે. એમાંથી મુક્ત થવા માંગીએ છીએ પણ તે માટેની ભૂમિકા ક્યાં છે ?
સમ્યગદર્શન પહેલાં વિરતિ કરે એ માત્ર અજ્ઞાન કષ્ટ છે. એથી દેવલોકનાં સુખ મળે. સમ્યગુદર્શન છે, આત્માને જાણવો એ જ્ઞાન અને આત્માને કર્મથી જુદો પાડવો એનું નામ ચારિત્ર્ય.
પૂર્ણના પગથારે ૨૨૧
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org