________________
૨૨. પરિસંવાદ
धर्मस्य फलमिच्छन्ति धर्मं नेच्छन्ति मानवाः । फलं पापस्य नेच्छन्ति, पापं कुर्वन्ति सादराः ॥ છે જ આપણા સ્વાધ્યાયનું કેન્દ્ર
પરિસંવાદ છે. વાદ, વિવાદ, ' સંવાદ અને પરિસંવાદ – આ ચારમાંથી
પહેલા ત્રણ તો તમારા જાણીતા જ છે.
વાદ, વિવાદ અને સંવાદમાં જીવો પોતાના $ જીવનને વિતાવે છે, પણ પરિસંવાદ કરવા જ માટે અવસર મળતો નથી. સ્વાર્થ માટે જે
કાંઈ જગતમાં થાય છે તે વાદ છે; કલહ ૪ માટે થાય તે વિવાદ છે; સ્નેહ માટે થાય
છે તે સંવાદ છે; પણ શરીર, ઇન્દ્રિયો અને
આસપાસના વાતાવરણને ભૂલીને પોતાના જે આત્મા માટે વિચારણા કરવી એ પરિસંવાદ છે.
દુનિયામાં દૃષ્ટિ બે જાતની છે : ° સ્વાર્થની અને પરમાર્થની. સ્વાર્થની દૃષ્ટિમાં છું વાદ, વિવાદ અને સંવાદનો સંભવ છે પણ જે પરિસંવાદ તો ચિત્તમાં પરમાર્થ દષ્ટિ જાગે { તો જ પ્રગટે.
પૂર્ણના પગથારે કે ૧૯૯
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
