________________
આપણે આપણને ઓળખીએ તો જ દુઃખ દૂર થાય, અજવાળું થાય, આનંદ અનુભવાય.
આનંદ ચાર પ્રકારના છે : શબ્દાનંદ, શ્રદ્ધાનંદ, અનુભવાનંદ ને પરમાનંદ.
આ શબ્દ રોજ સાંભળીએ છીએ. આપણું ભૌતિક નામ રોજ સાંભળીએ છીએ. રોજ રટીએ છીએ.
એ આસક્તિ એટલી બધી વધી ગઈ કે, આપણે નામસ્વરૂપ બની ગયા અને આત્મસ્વરૂપ મટી ગયા.
આત્મસ્વરૂપ પાછું મેળવવું હશે તો નામને ભૂલવું પડશે. નામ ભુલાશે તો જ આત્મસ્વરૂપ સમજાશે. આ બહુ કઠણ કામ છે, નહિ ? દુનિયા આખી નામ વધારવાની પાછળ પડી છે.
દુકાન, ચોપડા, બિલબુકો, વિઝિટિંગ કાર્ડ બધાંયમાંના નામનો જ મહિમા ગવાય છે.
માનવીના દાનધર્મ પાછળ પણ પોતાના નામનો મહિમા વધારવા માટેની જ ઝંખના હોય છે.
ત્યારે આપણે તો નામને ભૂલતા જવાનું અને ભૂસતા જવાનું શીખવાનું છે. ધાર્મિક ક્રિયા નામ વધારવા માટે નહિ, પણ નામ ભૂલવા માટે કરવાની છે. નામ ભૂલવા માટે અધ્યાત્મ માર્ગ જ મદદ કરશે. પરમાત્માનું નામસ્મરણ આપણા નામના વિસ્મરણ માટે કરવાનું છે.
નામસ્મરણમાં આપણે મસ્ત રહીશું તો એક ધન્ય દિવસ એવો આવશે કે આપણું ભૌતિક નામ ભૂલી ગયા હોઈશું, ને આપણે સ્વસ્વરૂપ બનીને અનુપમ આનંદ મેળવી રહ્યા હોઈશું.
મને એક પોપટવાળાનો પ્રસંગ યાદ આવે છે. એની પાસે એક પોપટ. એના એ હજાર રૂપિયા માગે.
પૂછ્યું તો કહે, “એની એવી વિશેષતા છે. માણસની જેમ જ એ સ્પષ્ટ વાત કરી શકે છે.”
વાત એની સાચી હતી. પોપટ એવું સુંદર બોલતો હતો કે આપણને જાણે માણસ જ બોલતો હોય એમ લાગે. એવું સરસ બોલતાં શી રીતે શીખવ્યું હશે ?
મેં એને સરસ બોલતાં શીખવવાનો કીમિયો પૂળ્યો. એણે કહ્યું, “એ તો મારા ધંધાની ખાનગી વાત છે. એ કીમિયો મારાથી બધાને ન બતાવાય, પણ
પૂર્ણિમા પાછી ઊગી ! * ૧પપ
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org