Page Text
________________
જૈનમત
૩૯૭. દાન, અહિંસા આદિ શુભ ક્રિયાથી અદષ્ટ પુણ્યનો બન્ધ થાય છે અને એના ફળરૂપે સુખ મળે છે. સંસારમાં સુખી વ્યક્તિઓની અલ્પ સંખ્યા અને દુ:ખી વ્યક્તિઓની અધિક સંખ્યા પુણ્ય અને પાપના અસ્તિત્વની સિદ્ધિમાં સબળ પ્રમાણ છે.]
224. વ્યત્યયઃ માત્ર અવતતિ વેન્ડ વ્યક્તિ, સમક્રિયાશ્મિUTमेव च बहुत्वात् शुभक्रियानुष्ठातृणामेव च स्वल्पत्वादिति कारणानुमानम् ।
224. શંકા-દાન આદિ શુભ કામોનું બૂરું ફળ અને હિંસા આદિ અશુભ કામોનું સારું ફળ એવું ઊલટું કેમ નહિ?
જૈન ઉત્તર– જો દાન આદિ શુભ કામોનું બૂરું ફળ તથા હિંસા આદિ અશુભ કામોનું સુંદર સારું ફળ મળતું હોત તો આજ સંસારમાં સુખી જ સુખી જીવો દેખાત કેમ કે હિંસા આદિ અશુભ કામો કરનારા જ સંસારમાં અત્યધિક સંખ્યામાં જોવા મળે છે તથા દાન આદિ શુભ કામો કરનારા વિરલ જ છે. પરંતુ સંસારમાં પાપમય પ્રવૃત્તિઓને જોતાં, સુખી વ્યક્તિઓ ઓછી અને દુ:ખી વ્યક્તિઓ વધુ મળવી એ હકીકત જ એ વાતનું જ્વલંત પ્રમાણ છે કે સારાં માનું સારું અને બૂરાં કામોનું બૂરું ફળ મળે છે. જેવી કરણી તેવી ભરણીએ વાત તો સામાન્ય અભણ ગોવાળિયો પણ સમજે છે.
225. અથ વાર્તાનુમાનજીવાનામાત્મવાવિશેષેપ નરપશ્વવિપુ देहादिवैचित्र्यस्य कारणमस्ति, कार्यत्वात्, यथा घटस्य मृद्दण्डचक्रचीवरादिसामग्रीकलितः कुलालः । न च दृष्ट एव माता-पित्रादिकस्तस्य हेतुरिति वक्तव्यं, दृष्टहेतुसाम्येऽपि, सुरूपेतरादिभावेन देहादीनां वैचित्र्यदर्शनात्, तस्य चादृष्टशुभाशुभकर्माख्यहेतुमन्तरेणाभावात् । अत एव शुभदेहादीनां पुण्यकार्यत्वं, इतरेषां तु पापकार्यत्वमिति कार्यानुमानम् । सर्वज्ञवचनप्रामाण्याद्वा पुण्यपापयोरुभयोः सत्ता प्रतिपत्तव्या । विशेषार्थिना तु विशेषावश्यकटीकावलोकनीयेति ।
225. હવે કાર્યક્ષેતુથી અનુમાન દ્વારા પાપ અને પુણ્યની સિદ્ધિ આ પ્રમાણે કરવામાં આવે છે – જો કે બધા જીવોમાં જે આત્માઓ છે તે બધા એકસરખા તદ્દન સમાન છે તેમ છતાં કોઈ જીવ મનુષ્યદેહધારી છે, કોઈ જીવ પશુદેહધારી છે. આમ તેમના દેહોમાં વૈચિત્ર્ય છે. એટલું જ નહિ મનુષ્યદેહધારી જીવોના મનુષ્યદેહોમાંથી કોઈ સુન્દર છે તો કોઈ કુરૂપ છે, આમ મનુષ્યદેહોમાં પણ વૈચિત્ર્યનું કોઈ કારણ હોવું જોઈએ કેમ કે તે કાર્ય છે. જેમ નાના, મોટા, ગોળ, લંબગોળ આદિ વિચિત્રતાઓવાળા ઘડાઓની વિચિત્રતાનું કારણ દંડ, ચાકડો, ચીવર આદિ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002138 |
| Book Title | Bharatiya Tattvagyan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nagin J Shah |
| Publisher | 108 jain Tirth Darshan Trust |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 819 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Philosophy |
| File Size | 18 MB |