________________
श्रीज्ञानमञ्जरी
लोकसंज्ञेति-लोकसंज्ञा - लोकरीतिरूपा महानदी, तस्याः अनुस्रोत: - प्रवाहः तस्य अनुगाः - अनुयायिनः के न भवन्ति ? अनेके इत्यर्थः । तत्र प्रतिस्रोतोऽनुगः - सन्मुखप्रवाहचारी तु एक एव महामुनिःशुद्ध श्रमणः राजहंसः, नान्यः इति । तेन लोकरूढिरूढा बहवो जीवाः । निर्ग्रन्थस्तु रत्नत्रयसाधनोद्यतः स एव स्वरूपानुगामी । उक्तं च दशवैकालिके
१६२
[96] अणुसोअपट्ठिअ बहुजणंमि पडिसोअलद्धलक्खेणं । पडिसोअमेव अप्पा, दायव्वो होउ कामेणं ॥२॥ अणुसोअसुहो लोगो, पडिसोओ आसवो सुविहिआणं । अणुसोओ संसारो, पडिसोओ तस्स उत्तारो ॥३॥
[ चूलिका २, गा० २-३.]
तेन मुनिर्लोकसंज्ञानुयायी न स्यात् ॥३॥ लोकमालम्ब्य कर्त्तव्यम्, कृतं बहुभिरेव चेत् । तदा मिथ्यादृशां धर्मो, न त्याज्यः स्यात्कदाचन ॥४॥
२ लोकमिति - चेत् - यदि, यत् बहुभिः कृतं तत् कर्त्तव्यं लोकमालम्ब्य एवं क्रियते तदा मिथ्यादृशां धर्मः कदाचन - कदापि न त्याज्यः स्यात् । तच्च बहुभिः क्रियमाणत्वात् । स्वेच्छाचरणो लोकः बहुतरः । यतः - अनार्येभ्यः आर्याः स्तोकाः, आर्येभ्यः जैनाचाराः स्तोका: जैनाचारवर्त्तिषु जैनपरिणतिपरिणता: स्तोकाः । अतो बहुलोकानुयायिना न भवनीयमिति ॥४॥
श्रेयोऽर्थिनो हि भूयांसो, लोके लोकोत्तरे न च' । स्तोका हि रत्नवणिजः, स्तोकाश्च स्वात्मसाधकाः ॥५॥ श्रेयोऽर्थिनो हि भूयांस इति - लोके - बाह्यप्रवाहे श्रेयोऽर्थिनःधनस्वजनभुवनवनतनुकल्याणार्थिनः भूयांसः - प्रचुराः सन्ति । च पुनः
१. आसमो V.1.2, S.M., B.1.2 । २. लोकमालम्ब्येति AD । ३. म्लेच्छा० S.M. V.1.,A.D. । ४. लोकानुयायी - सर्वप्रतिषु । ५. च न V. 1., A.D. I
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
