________________
५२
श्रीज्ञानमञ्जरी [25] सल्लं कामा विसं कामा, कामा आसीविसोपमा । कामे पत्थेमाणा, अकामा जंति दुग्गइं ॥५३॥
[उत्तरा० अ० ९ गा० ५३] [27] विसयविसं हालाहलं विसयविसं उक्कडं पी(पि )यंताणं । विसयविसयाइन्नं पिव, विसयविसविसूइया होइ ॥२१३॥
[उप०मा० गा० २१३] कामभोगग्रहो दुष्टः, कालकूटविषोपमः । तद्व्यामोहनिवृत्त्यर्थमात्मभावोऽमृतोपमः ॥३॥ अतः आत्मानुभवने तृप्ति कुरु ॥३॥ आत्मानं विषयैः पाशैः, भववासपराङ्मुखम् । इन्द्रियाणि निबध्नन्ति, मोहराजस्य किंकराः ॥४॥
आत्मानमिति-भवः-संसारः, तस्य वासो-निवासः तत्र पराङ्मुखः-निवृत्तः उद्विग्नः, तमात्मानमिन्द्रियाणि निबध्नन्ति, भववासदृढं कुर्वन्ति, कैः ? विषयपाशैः-विषया एव पाशाः तैः, एते मोहराजस्य किंकरा:-परिवारभूताः, उपमितौ मोहसुतः जगद्व्यामोहकृत् रागकेशरी तत्प्रधानो विषयाभिलाषः इति भवमूलविषयपरित्यागो हिताय ॥४॥
गिरिमृत्स्नां धनं पश्यन्, धावतीन्द्रियमोहितः । अनादिनिधनं ज्ञानम्, धनं पार्वे न पश्यति ॥५॥
गिरिमृत्स्नामिति- मूढः गिरिमृत्स्नां-भूधरमृत्तिकां स्वर्णादिकां धनं पश्यन्, इन्द्रियमोहितः-विषयासक्तः धावति-इतस्ततः परिभ्रमति, ज्ञानं धनं पार्वे-समीपे न पश्यति, तदात्मा' स्वलक्षणभूतं तत्त्वावबोधरूपं ज्ञानं धनं न पश्यति-नावलोकयति, कथंभूतं ज्ञानं? अनादिनिधनमनादि-आदिरहितं सत्तया, अनिधनमन्तरहितं सत्ताविश्रान्तिरूपम् । उक्तं च
१. कालकूटो B.1.2., V.1.2.. A.D. | २. उपमिताः मोहसुताः S.M. I ३. पार्श्व ज्ञानं धनं A.D., पार्श्व धनं ज्ञानं S.M. | ४. तदात्म्या० B.1.,V.2 ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org