________________
૧૪મી એપ્રિલ
ગયા. હું પણ એક મકાનના ઓટલા પર ચડી ગયો. આકાશમાં ધૂમાડાના ગોટેગોટા અને મોટા મોટા તણખાઓ ફેલાતા જતા હતા. લોખંડના (અને પછીથી ખબર પડી કે સોનાના પણ) મોટા મોટા ટુકડાઓ આકાશમાં ઊછળીને પડતા નજરે દેખાતા હતા. હું ઊભો હતો ત્યાં બાજુના જ મકાનમાં છાપરા ઉપર ચારેક ફૂટ જેટલો લાંબો લાલચોળ ટુકડો પડ્યો અને છાપરું ફાડીને તે નીચે રસ્તા પર પટકાયો. આવા તો અનેક ટુકડા ચારે બાજુ પડ્યા. કેટલાક ટુકડા છાપરા તોડીને ઘરમાં પડ્યા. કેટલાંયે મકાનોનાં બારી બારણાં અને કાચ તૂટ્યા. ઘવાયેલા માણસો ગભરાટમાં આમતેમ દોડી રહ્યા હતા. યુદ્ધસમયની વાસ્તવિક પરિસ્થિતિ કેવી હોય એનો તાદશ ચિતાર નજર સામે દેખાયો. યુદ્ધનો ડર કોને કહેવાય તેનો સાક્ષાત્ સ્વાનુભવ થયો.
સંરક્ષણ માટે મકાનોમાં ઘૂસેલા માણસો બહાર નીકળવાની હજુ હિંમત કરતા નહોતા. પંદર-વીસ મિનિટ પછી આકાશી આક્રમણ શાન્ત થતાં લોકો ઘર ભણી દોડવા લાગ્યા. હું પણ દોડતો ખેતવાડીમાં સિંધી ગલીના નાકે આવેલા મારા ઘરે પહોંચી ગયો.
૫૯
ઘરે મારાં બા, બહેનો વગેરે હતાં. પિતાજી અને ભાઇઓ નોકરીએથી હજુ આવ્યા નહોતા. બાએ કહ્યું ‘બીજા ધડાકામાં તો મકાનમાં કેટલીયે રૂમોનાં બારણા જોરથી ભટકાયાં. કેટલાકની બારીઓ તૂટી ગઇ.’ ચાલીમાં જે ઓરડીનાં બારણાં બંધ હતાં તેના આંગળીયા તૂટી ગયા કે વાંકા વળી ગયા હતા. પાડોશીઓમાં એક જ વાત ચર્ચાતી હતી. દરેક પોતાના અનુભવની વાત કરતાં હતાં.
થોડી વારમાં મારા પિતાજી આવી પહોંચ્યા. તેઓ હાંફળાફાંફળા હતા. તેમણે કહ્યું ‘ચાલો છોકરાઓ નીચે. આપણા પડોશી નવીનચંદ્રભાઈ ઘાયલ થઇ ગયા છે. એમને ઘોડાગાડીમાંથી ઊંચકીને ઉપર લઇ આવીએ.' અમે દોડ્યા. નવીનચંદ્રને ઊંચકીને એમની રૂમમાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
