________________
૧૩
લેસ્ટરમાં અડધી રાતે
ઈ.સ. ૧૯૮૪ની આ વાત છે. ઇંગ્લેંડમાં લેસ્ટર (Leicester) નામના શહેરમાં એક ધાર્મિક સંસ્થાના કાર્ય અંગે છ અઠવાડિયાં અમારે (મારે, મારાં પત્નીને તથા મારાં સાસુને) રહેવાનું થયું હતું.
લેસ્ટરમાં એક ખાલી પડેલા જૂના દેવળને ખરીદી એનું કલાત્મક મંદિરમાં રૂપાંતર કરવાની યોજના સ્થાનિક સંસ્થા તરફથી હાથ ધરવામાં આવી હતી. છેલ્લા ત્રણચાર દાયકામાં ઇંગ્લેંડમાં ભારતીય લોકોનો વસવાટ ઘણો વધી ગયો છે. ધર્મસ્થળોની જરૂર પડી છે. નવી જગ્યા લઈ ત્યાં ધર્મસ્થળ ઊભું કરવામાં સમય અને ખર્ચ જે લાગે તથા વહીવટી કાર્યવાહી કરવી પડે તેના કરતાં વપરાયા વગરનાં પડી રહેલાં જૂનાં ખ્રિસ્તી દેવળોને ખરીદીને એનું રૂપાંતર કરવામાં ઓછો સમય અને મર્યાદિત ખર્ચ લાગે તથા જાહેર ધર્મસ્થળ માટેની જરૂરી બધી પરવાનગીઓ મળેલી હોય એટલે વહીવટી વિલંબ પણ ઓછો થાય.
અમે લેસ્ટર પહોંચ્યાં ત્યારે દેવળ એના મૂળ સ્વરૂપમાં હતું. નીચે અંદરની એક બાજુ ભીંતો તોડવાનું વિચારાઈ રહ્યું હતું. ઉપરના માળે એક બાજુના વિશાળ ખંડમાં ભક્તિ, વ્યાખ્યાન, સત્સંગ વગેરેનો કાર્યક્રમ સવાર-સાંજ થતો. શનિ-રવિ ઘણી હાજરી રહેતી. અન્ય સમયે દેવળમાં એકલા ગયા હોઈએ તો ભેંકાર લાગે.
લગભગ બે હજાર વર્ષ પહેલાં, રોમન સામ્રાજ્યના વખતમાં સ્થપાયેલું, ખેતીવાડી અને ચર્મ ઉદ્યોગ માટે જાણીતું, હાલ આશરે ચાર લાખની વસ્તી ધરાવતું ઐતિહાસિક શહેર લેસ્ટર ઇંગ્લેંડનાં શહેરોમાં બહુ મોટું ન ગણાય, પરંતુ ભારતીય લોકોમાં, વિશેષત: ગુજરાતીઓમાં તે હવે બહુ જાણીતું થઈ ગયું છે. ગુજરાતીઓની ઠીક ઠીક વસ્તી લેસ્ટરમાં આવીને વસી છે. બ્રિટને પૂર્વ આફ્રિકાનાં પોતાનાં સંસ્થાનો છોડ્યાં ત્યારે ત્યાં વસાવેલા એશિયાવાસીઓમાંના ઘણાને બ્રિટિશ પાસપૉર્ટ આપ્યા કે જેથી તેઓ ઇચ્છે તો બ્રિટનમાં આવીને વસી શકે. એમાં પણ યુગાન્ડામાં અત્યાચારી ઇદી અમીનના શાસન દરમિયાન હજારો ગુજરાતીઓ યુગાન્ડા છોડીને બ્રિટન પહોંચી ગયા. કેટલાક તો બેહાલ સ્થિતિમાં ભાગ્યા હતા. એમાંના કેટલાક લેસ્ટરમાં જઈને વસ્યા. આમ, લેસ્ટર એટલે જાણે કે ગુજરાતીઓનું મથક. લેસ્ટરની કેટલીક શેરીઓમાં ફરીએ તો જાણે ગુજરાતમાં હોઈએ
વર
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org