________________
રેક્ટાવિક પહોંચતાં
ઉત્તર એટલાન્ટિક મહાસાગરમાં ઇંગ્લેન્ડની ઉત્તરે લંડનથી લગભગ હજારેક માઈલ દૂર આઈસલેન્ડ નામનો નાનો ટાપુ આવેલો છે. ઘણાં વર્ષો સુધી ડેન્માર્કના એક સંસ્થાન તરીકે રહ્યા પછી ઈ.સ. ૧૯૪૪થી આઈસલેન્ડ સ્વતંત્ર પ્રજાસત્તાક રાષ્ટ્ર બન્યું છે.
૧૯૬૦ની આસપાસ જ્યારે મેં ઉત્તર ધ્રુવની શોધસફર' નામની લેખમાળા 'કુમાર' માસિકમાં લખી હતી ત્યારે આ ટાપુના નામનો ઉલ્લેખ વારંવાર આવતો, કારણ કે ઇંગ્લેન્ડ, હોલેન્ડ, નોર્વે, ડેન્માર્ક વગેરેના શોધકરીઓ જ્યારે ઉત્તર ધ્રુવ તરફ શોધસફર માટે વહાણમાં ઊપડતા ત્યારે એમનો પહેલો મુકામ આ ઠરી ગયેલા જ્વાળામુખીઓના અને ગ્લેશિયરોના પ્રદેશમાં થતો. ત્યારથી આ ટાપુ નજરે જોવાની મને મનમાં ઈચ્છા થયેલી, પણ તે સાકાર થશે એવી તો સ્વપ્ન પણ કલ્પના ન હતી.
ચંદ્રની સફર કર્યા પછી અવકાશયાત્રી નીલ આર્મસ્ટ્રોગે જ્યારે આઈસલેન્ડની મુલાકાત લીધી હતી ત્યારે એણે કહ્યું કે, “ચંદ્રની ધરતી અને આઈસલૅન્ડની ધરતીમાં બહુ ફરક નથી. ચંદ્રની ધરતી જેમને જોવી હોય તેઓ આઈસલેન્ડની ધરતી જુએ તો પછી ઠેઠ ચંદ્ર સુધી એમને જવાની જરૂર નહિ રહે.'
" આઈસલેન્ડનો પ્રવાસ કરીએ ત્યારે ઠરી ગયેલા જવાળામુખીઓનો સેંકડો માઈલોનો વનસ્પતિરહિત પ્રદેશ કેવો હોય તે નજરે જોવા મળે. રેયાવિક અને બીજાં ત્રણચાર શહેરોમાં, બહારથી ખાતર લાવી, અનુકૂળ હવામાન કરી નાનાં નાનાં ઝાડપાન હવે ઉગાડવામાં આવ્યાં છે.
આઈસલેન્ડ જવાની ઈચ્છા તો કેટલાંક વર્ષથી કરી હતી, પરંતુ ત્યાં જવાની અનુકૂળતુ ફકત જૂન-જુલાઈ-ઑગસ્ટમાં જ મળે અને એ ચૂકી જઈએ તો બીજા વર્ષ પર વાત જાય. સદ્દભાગ્યે ૧૯રના જુલાઈમાં અમારા મિત્રદંપતી લંડનનિવાસી શ્રી અભયભાઈ મહેતા અને મંગળાબહેન સાથે ઇંગ્લેન્ડથી આઈસલેન્ડનો અમારો પ્રવાસ અણધાય ગોઠવાયો.
. અમે આઈસલેન્ડ ઍરIceland Air)માં આઈસલેન્ડના પાટનગર રેયાવિક (Reyyank – એમાં Jનો ઉચ્ચાર ય થાય છે) જવાનાં હતાં. ફ્લાઈટ લગભગ રાત્રે આઠેક વાગે હતી. સાંજે અમે લંડનમાં ઘરેથી નીકળ્યાં ત્યારે સૂર્ય પશ્ચિમ દિશામાં ઢળવા આવ્યો હતો. લંડનમાં બહુ ઓછા દિવસ સરખો સુર્યાસ્ત જોવા મળે એટલે જ્યારે એવી તક મળે ત્યારે જોવાનું ગમે પણ ખરું. હિથ્રો એરપોર્ટ પર પહોંચીને ઇમિગ્રેશન કસ્ટમ્સ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org