Passportni Pankhe Part 2

SR No.: 002037
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramanlal C Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1998
Total Pages: 282
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Travelogue
File Size: 12 MB

Page 180

એસ્લિમોની નગરીમાં
૧૬૩. એસ્કિમ વિશે ઘણા અભ્યાસગ્રંથો જુદા જુદા દષ્ટિકોણથી લખાયા છે અને ફિલ્મો પણ ઊતરી છે. અલાસ્કા, સાઈબિરિયા અને ગ્રીનલૅન્ડના એસ્કિમો વચ્ચે શો ફરક છે તથા સહેજ નીચે આવેલા એલ્યુશિયન ટાપુના એલ્યુટ લોકો અને આ બાજુના બીજા આદિવાસીઓ વચ્ચે શો ફરક છે તેનો પણ અભ્યાસ થયો છે.
ગાઈડ એસ્કિમો વિશે અમને ઐતિહાસિક માહિતી આપતી હતી અને બસમાં બેઠાં બેઠાં અમે રસ્તા પર અવરજવર કરતા એસ્કિમોને નિહાળતાં હતાં. આ નાની નગરીમાં જૂની પેઢીના અને સુધરેલા એમ બંને પ્રકારના એસ્કિમો અમને જોવા મળ્યા. અહીં વીજળીના દીવા, વીજળીથી ચાલતાં યંત્રો, હીટર, ટી.વી., ટેલિફોન, મોટરગાડી વગેરે આધુનિક સાધનો પહોંચી ગયાં હોવાથી આજના એસ્કિમો એમના પૂર્વજો જેવા રહ્યા નથી. એસ્કિમો છોકરા છોકરીઓ શાળામાં ઈંગ્લિશ શીખવા લાગ્યાં છે. કેટલાંકનાં સંતાનો વિમાનવ્યવહારની સુવિધા થવાથી ફેરબેક્સ, એન્કરેજ કે અમેરિકાનાં બીજાં શહેરોમાં ભણવા, ફરવા કે નોકરી કરવા જવા લાગ્યા છે. બીજી બાજુ ઍરપૉર્ટ, હોટેલ તથા અન્ય વ્યવસાય માટે કેટલાક અમેરિકનોએ અહીં વસવાટ કર્યો છે. અમારી ગાઈડ દર વર્ષે ઉનાળામાં ત્રણ-ચાર મહિના અહીં આવીને રહે છે.
એસ્કિમાં લોકોની એક શારીરિક લાક્ષણિકતા નોંધવા જેવી છે. ઉત્તર ધ્રુવના ઠંડા પ્રદેશોમાં જેમ ઉપર જતા જઈએ તેમ માણસોની ચામડી વધુ ને વધુ સફેદ જોવા મળે, પરંતુ એસ્કિમો બારેમાસ બરફવાળા અતિશય ઠંડા પ્રદેશમાં રહેતા હોવા છતાં તેમની ચામડીને રંગ રતાશ પડતો છે અને કોઈ કોઈનો તો ઘઉવણ છે. સૈકાઓ પૂર્વે તેઓ પેસિફિકના ટાપુઓ પરથી સ્થળાંતર કરતા આવ્યા હશે માટે તેઓની આ આનુવંશિક લાક્ષણિકતા હજ ટકી રહી હશે એમ મનાય છે.
અમે એસ્કિમોના વિસ્તારમાં ચકકર માર્યા. ઘણાખરા એસ્કિમોનાં ઘર લાકડાની નાનીમોટી કેબિનો જેવાં હતાં. ભારતમાં ગામડાંઓના લોકો લાકડાની કેબિનમાં નાની દુકાનો કરે છે એની યાદ આ ઘરોએ અપાવી. એક સ્થળેથી ખસેડી બીજે સ્થળે લઈ જવાય અથવા બરફ જમીન પર વધતો જાય તેમ તેમ ઘર ઊંચાં લેવાતાં જાય. જૂના વખતમાં જ્યારે વીજળીના દીવા નહોતા ત્યારે એસિકમો બરફમાં ઘર બનાવીને રહેતા. એ ઘરોને “ઈગ્લ' કહે છે. અમને નમૂનારૂપ એક ઇગ્લ' બતાવવામાં આવ્યું, પરંતુ હવે ઇગ્લમાં રહેવાનું લગભગ નીકળી ગયું છે. બરફમાં દૂરદૂર શિકાર માટે જાય અને રાત રોકાવું પડે તો કલાકમાં ઈગ્લ બનાવી લેવાય છે, પણ હવે શિકાર માટે દિવસોના દિવસો સુધી રખડવાનું ઓછું થઈ ગયું છે. એસ્કિમો પણ હવે ઘરમાં હીટર રાખતા થઈ ગયા છે.
એસ્કિમાં ગંદા લોકો છે એવું કહેવાનું ન ગમે. ઠંડીને લીધે નાહવાનો રિવાજ તેમનામાં ન હોય એ સમજી શકાય એવું છે. તોપણ કચરા માટે એમને બહુ સૂગ હોય એવું જણાયું નહિ. પૉઇન્ટ બેરોને એક સ્વચ્છ નગરી તરીકે આપણે ન ગણાવી શકીએ.