________________
૧રર
પાસપોર્ટની પાંખે - ઉત્તરાલેખન અડાડીને ઊભી રાખીશું. કદાચ ક્યાંક બરફ સાથે ભટકાવાને લીધે આંચકો આવે તો સાચવજો. કશુંક ઝાલીને ઊભાં રહેજો.' બરફની મોટી મોટી શિલાઓ વચ્ચેથી સ્ટીમર ખસતી હતી ત્યાં મોટો કડડડ અવાજ થયો અને આંચકો આવ્યો. કપ્તાને કહ્યું, 'ફિકર કરશો નહિ. સ્ટીમરને કશું થયું નથી. આપણી સ્ટીમર એટલી મજબૂત છે. સ્ટીમરના ભટકાવાથી નીચેનો જે બરફ તૂટ્યો છે તેનો એ અવાજ છે.’
થોડીક મિનિટોમાં ગ્લેશિયરને અડીને સ્ટીમર ઊભી રહી. બધાં જ આ દૃશ્ય જોવા કઠેડા પાસે આવી ગયાં, સિવાય કે ઊંઘતી પેલી બે કૅનેડિયન વૃદ્ધાઓ. આશ્ચર્યવિભોર થઈ જઈએ એવું અદ્ભૂત એ દૃશ્ય હતું. કોલંબિયા ગ્લેશિયરની ગણના દુનિયાની એક મોટામાં મોટી ગ્લેશિયર હિમનદી તરીકે થાય છે. લગભગ અઢીસો ફૂટની ઊંચાઈએથી એનો બરફ નીચે ખસતો ખસતો આવે છે.
નીચે આવતાં પોતાના વજનના ભારથી એ ધડાકા સાથે તૂટી પડે અને દરિયાના પાણીમાં મોટી મોટી શિલાઓ ઠલવાતી જાય. ઉનાળામાં સૂર્યની ગરમી અને દરિયાના પાણીની ઉષ્ણતાને લીધે બરફ ઓગળે. એમાં તડ પડતી જાય. એ રીતે રોજ સરેરાશ પચાસેક ટન કરતાં વધુ બરફ પાણીમાં પડે.
ગ્લેશિયર ઉપર ઊંચે નજર કરતાં ગલ પંખીઓનો વાસ દેખાય. હજારો પક્ષીઓ આખો દિવસ સતત ઊડતાં રહેતાં હોય. થોડી થોડી વારે એક મોટી ચિચિયારી થાય અને એકસાથે સેંકડો પક્ષીઓ ઊડી, દૂર સુધી ચક્કર લગાવી આવીને પાછાં ગ્લેશિયરના બરફ પર બેસે. ઉનાળામાં બરફ ઓગળવાની પ્રક્રિયા સતત ચાલુ હોય. ગ્લેશિયરની નજીકનું નીચેનું પાણી તે ઓગળેલા બરફનું પાણી. તે રોજેરોજ વધતું જાય. તે થોડે દૂર જઈ દરિયાના પાણી સાથે જોડાઈ જાય. આ બે પ્રકારનાં પાણી સ્પષ્ટ દેખાય. બરફનું પાણી મીઠું. એનો રંગ શ્વેત જેવો જણાય. આ પાણી સ્થિર અને શાંત જણાય. પવિત્ર જળ જેવું એ લાગે. સમુદ્રનું પાણી ખારું અને ભારે. એ પાણીનો રંગ ભૂરોભૂખરો. એમાં તરંગો, મોજાંઓ ઊછળે. આ બંને પાણીનો ભેદ સ્પષ્ટ દેખાય. સૂર્યના તડકાની ઓકળીઓ દરિયાના પાણીમાં વધુ જણાય. બરફના પાણીમાં કિરણોનું પ્રતિબિંબ પડે. પણ આ બંને પાણીની ભેદરેખા તો દર્શાવતા રહે બરફના ટુકડાઓ. એ તરતા તરતા દરિયાના પાણી પાસે જાય અને ત્યાંના ભારે પાણીને લીધે થોડી વાર આગળ વધતા અટકે. આવા સેકડો ટુકડાઓની હાર એક છેડાથી બીજા છેડા સુધી લંબાયેલી અને બે પાણીને વિભક્ત કરતી જણાય. અમારે માટે આ પણ એક જોવા જેવું દૃશ્ય બની રહ્યું હતું.
ગ્લેશિયરની મુલાકાત લઈ અમારી સ્ટીમર પાછી ફરી. હવે કમાનને કશું સમજાવવાનું નહોતું. તે ખાતો જાય, કૉફી પીતો જાય અને સ્ટીમર હંકારતો જાય. અમારામાંનાં ઘણાં પ્રવાસીઓ ઊભાં ઊભાં થાકયાં હતાં. કેટલાક કૅબિનમાં જઈ ઝોકાં ખાવા લાગ્યાં હતાં. પેલી બે વૃદ્ધાઓ તો હજુ ઘોરતી જ હતી. એમના ભાઈ હજુ કૉફી ગટગટાવતા હતા.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org