Page Text
________________
७८
પાસપોર્ટની પાંખે હોય છે તે સરસ ઊપસી આવે છે. ભાત ઊપસી આવેલું ચામડું ઘણું આકર્ષક દેખાય છે. ચામડાં ઉપર રંગ ઉપસાવવાનું કામ પથ્થર દ્વારા હાથ વડે પહેલાં જે થતું, તે હવે મશીન દ્વારા ઝડપથી કરાય છે. તેમાં પીળા, કાળા વગેરે રંગોની મિલાવટ પણ કરી શકાય છે. મશીન પર કામ કરતા માણસોએ તેના કેટલાક નમૂના અમને બતાવ્યા.
મગરવાડીમાં જે મગરો ઉછેરવામાં આવે છે તે છેવટે ચામડાની ચીજવસ્તુઓ માટે તલ કરવાના હેતુથી જ ઉછેરાય છે એ વિચારે મને ઉદ્વેગ થયો. મગરનું ચામડું એ માનવજીવનની કોઈ અનિવાર્ય જરૂરિયાતની વસ્તુ નથી. એ ન હોય તો જીવનને આંચ આવે એવું નથી. માત્ર કેટલાક લોકોના શોખ ખાતર અસંખ્ય મગરોની કતલ રોજ થયા કરે એ નિર્દયતા તો છે જ, પરંતુ કુદરતી જીવનમાં હસ્તક્ષેપ કરવા બરાબર પણ છે. દુનિયામાં મગરીની સંખ્યા ઘટતી જતી હોવાથી ભારત, અમેરિકા વગેરે કેટલાક દેશોએ મગરના વધ ઉપર હવે પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. ભારતમાં ઉત્તર પ્રદેશમાં કુકરેલ નામના સ્થળે મગરવાડીમાં મગરને બચાવી લઈ ઉછેરવાનું કાર્ય કરાય છે.
સિંગાપુરમાં એક ઘરના વાડામાં આ રીતે એકસાથે લગભગ પાંચસો જેટલા નાનામોટા મગર જોવા મળ્યા. પરંતુ સિંગાપુરથી અમે બેંગકોક ગયા ત્યારે અમારો ગાઇડ અમને જે મગરવાડીમાં લઈ ગયો ત્યાં તો નાનામોટા મગરોનો કંઈ પાર ન હતો. એક જ સ્થળે વીસ હજારથી વધુ મગર અમે ત્યાં જોયા. અહીં સિંગાપુરની જેમ નાની કુંડીઓ કરવામાં આવી નથી, પરંતુ સંખ્યાબંધ નાનાં છીછરાં તળાવો અડોઅડ કરવામાં આવ્યાં છે. મગરોને તેમની વય પ્રમાણે જુદા જુદા તળાવમાં રાખવામાં આવ્યા છે. તે બધાંની ફરતે, મગરોને નજીકથી સુરક્ષિત રીતે જોઈ શકાય એવી આઠ-દસ ફૂટ ઊંચી લાકડાની સળંગ ગેલેરી જેવી રચના કરવામાં આવી છે. અહીં મગરનાં નાનાં બચ્ચાંઓ પણ છે અને જબરજસ્ત મોટા મોટા મગરો પણ છે.
આટલા બધા મગરોને રોજ ખોરાક પૂરો પાડવાની જવાબદારી પણ ઘણી મોટી છે. રોજ હજારો માછલીઓ તેમને માટે લાવવામાં આવે છે. ગેલેરીમાંથી જુદી જુદી જગ્યાએથી મરેલી તાજી માછલીઓ ફેંકવામાં આવે છે. તે ફેંકાતા જ મગરો દોડાદોડી કરી મૂકે છે. જેમ ગાય, ભેંસ, કૂતરો વગેરે પાળેલા પ્રાણીઓ માણસના અવાજથી ટેવાઈ જાય છે તેમ પાળેલા મગરો પણ એના ચોકીદારોના અવાજથી ટેવાઈ ગયેલા જણાયા, માછલી નાખતી વખતે તેઓ જે અવાજ કરતા તેનાથી મગરો એટલા બધા ટેવાઈ ગયેલા હતા કે અમે એક ચોકીદારને માછલી નાખ્યા વગર માત્ર અવાજ કરવાનું કહ્યું,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002036 |
| Book Title | Passportni Pankhe Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramanlal C Shah |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 270 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Travelogue |
| File Size | 11 MB |