________________
प्राकृत वाक्यरचना बोध
जन: ( यणे ) । जनपद: ( यणवदे ) । अर्जुन: ( दुय्यणे ) । गर्जति ( गय्यदि) । गुणवर्जितः
४१४
जय - जानति (याणदि ) । ( अय्युणे ) । दुर्जन: ( गुणवय्यिदे) ।
यानपात्रम्
य 7 य-यदा (यधा ) । याति (यादि) । यदि ( यदि ) | ( याणवत्तं ) । यस्य यत्वविधानं (आदे यजः । २४५ ) बाधनार्थम् । ( रसोल - शौ ४।२८८) मागधी में र को ल ओर स को श
१
नियम ६५४
होता है । र> ल―नरः (नले ) । धीवर : ( धीवले ) । कर: ( कले) 1 पुरुष: ( पुलिशे ) । स 7श - हंसः (हंशे ) 1 स: (शे) । सारस: ( शालशे ) । नासा
( नाशा ) ।
माशे ( माषः) ।
शश - शलणे ( शरणः) शत्तू ( शत्रुः ) पिशल पारा २२१ के अनुसार श कोश |
संयुक्त व्यंजन परिवर्तन
द्य 7 - मय्यं (मद्यम्) । अय्य ( अद्य ) । विय्याहले ( विद्याधर: ) । नियम ६५३ से ।
नियम ६५५ ( छस्यश्चोनादौ ४।२६५) मागधी में अनादि छ को श्च होता है ।
छ 7 श्च – गश्च (गच्छ) । पृच्छति ( पुश्चदि) । उच्छलति ( उश्चलदि) । पिच्छिलः (पिश्चिले ) ।
नियम ९५६ ( दृ-ष्ठयोस्ट: ४।२६०) मागधी में ट्ट और ष्ठ को स्ट होता है ।
ट्ट 7 स्ट-- पट्टः (पस्टे) । भट्टारिका ( भस्टालिका) । भट्टिनी ( भस्टिणी) । ष्ठ > स्ट— कोष्ठः (कोस्टे ) । सुष्ठुः ( शुस्टु) । कोष्ठागारं ( कोस्टागालं) । नियम ९५७ (न्य ण्य-ज्ञ-ञ्जां ञः ४।२६३) मागधी में न्य, ण्य, और ञ्ज को ञ्ञ होता है ।
ज्ञ
Jain Education International
न्य > ञ्ञ - - मन्युः (मञ्जू) । अभिमन्युः (अहिम सामान्यः (शाम) । कन्यका (कञ्चका ) ।
ण्य > ञ्ञ - पुण्यवान् ( पुञ्ञवन्ते ) । अब्रह्मण्यम् ( पुञ्ञाहं ) | पुण्यम् (पु) ।
ञ्ज 7 ञ -
ज्ञ 7 ञ्ञ --- प्रज्ञा ( पञ्ञा ) । अवज्ञा ( अवञ्ञा ) । सर्वज्ञः ( शव्वञे) । - अञ्जली ( अञ्जली ) । धनञ्जय: ( धणञ्जए ) । प्राञ्जलः ( पञ्जले) । नियम ६५८ ( स षोः संयोगे सोग्रीष्मे ४१२८६ ) मागधी में संयोग में सकार और षकार हो तो उसे स हो जाता है ग्रीष्म शब्द को छोडकर |
) । अन्य: ( अ ) ।
For Private & Personal Use Only
( अबम्हनं ) । पुण्याहं
www.jainelibrary.org