Page Text
________________
વિવેચનઃ જો તું પૂર્ણજ્ઞાન - કેવળજ્ઞાનનો સ્વામી છું તેમ શ્રદ્ધા ધરાવતો હોય તો સામ્યભાવનો કામી થા. આ માનવજન્મ તૃણ જેવી તુચ્છતા માટે નથી પરંતુ સામ્યયોગના સામર્થ્ય માટે છે. આ જન્મે કે લાખ જન્મ તારે જ્યારે કૈવલ્યદશાને વરવું હોય ત્યારે પ્રથમ સામ્યભાવને ધારણ કરવો. જે વડે રાગદ્વેષની છાયા માત્રા પણ ટકે નહિ. રાગદ્વેષ રહિત સામ્યભાવની ભૂમિકામાં કૈવલ્ય પ્રગટે છે. માટે ક્ષણ માત્રનો પ્રમાદ કર્યા વગર પ્રથમ સામ્યની સાધના પર આરૂઢ થા.
મનુષ્યનો મહાન શત્રુ પ્રમાદ છે. મનુષ્ય ગમે તેવો કુશળ, કાર્યક્ષમ કે ક્રિયાયુક્ત હોય તો પણ જો તેનામાં જીવનદષ્ટિ માટે સમતા નથી કે ધર્મનો આદર નથી તો તે પ્રમાદી છે. બહારનાં કાર્યોમાં નિરંતર એકાકાર થયેલા મનુષ્યમાં જો અંત:કરણની શુદ્ધિ કે તે શુદ્ધિ માટે પુરુષાર્થ નથી તો તે પ્રમાદી છે. આવો પ્રમાદ ઊધઈના કીડાની જેમ ફોલીને નાશ કરે છે.
કષાયથી આકુળ, વિષયથી વ્યાકુળ, આહારાદિ સંજ્ઞાઓમાં પ્રબળ સંયમમાં નિર્બળ એ સર્વે પ્રમાદના લક્ષણ છે. આંતરિક ક્ષેત્રે જે જાગૃત છે. તે અપ્રમાદી છે. જ્યાં જ્યાં આત્મલક્ષ્ય રહિત ચર્યા છે ત્યાં પ્રમાદ છે. ભાવયુક્ત કરેલા શુભ અનુષ્ઠાનો પ્રમાદ છૂટવાનો પ્રારંભ છે, તે જ્યારે આત્મનિષ્ઠા બને છે ત્યારે પ્રમાદ રહિત હોય છે. મુખ્યત્વે સાતમે ગુણ સ્થાનકે મુનિ અપ્રમત્ત દશામાં હોય છે.
પ્રમાદના અંકુર ઉપર કષાય, વિષય અને અઢાર પાપસ્થાનકનું વૃક્ષ ફાલે છે. પછી જીવ જન્મો સુધી રખડે છે, રઝળે છે. માટે પ્રમાદ રહિત અવસ્થા એ જ ચિત્તની સામ્યતા છે. તેની પ્રત્યે એક ક્ષણનો પણ પ્રમાદ ન કરવો.
किं बुद्धेन किमीशेन किं धात्रा किमु विष्णुना ।
किं जिनेन्द्रेण रागाद्यैर्यदि स्वं कलुषं मनः ॥ ६६ ॥ ભાવાર્થ ? જો મન રાગાદિ વડે કલુષિત હોય તો બુદ્ધથી શું ? મહાદેવથીય શું ? કે બ્રહ્માથીય શું ? કે વિષ્ણુથીયે શું ? અથવા
૬૪ Jain Education International
મંગલમય યોગ
www.jainelibrary.org
For Private & Personal Use Only
| SR No. | 001992 |
| Book Title | Mangalmay Yog |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sunandaben Vohra |
| Publisher | Gunanuragi Mitro |
| Publication Year | |
| Total Pages | 222 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati, Spiritual, & Sermon |
| File Size | 11 MB |