________________
દસ વર્ષ પૂર્ણ થયે શિષ્ય ભગવાન પાસે હાજર થયો. ભગવાને શિષ્ય સાથે નજર મેળવી, બેસવાનો સંકેત સમજ્યો.
થોડી વાર પછી ભગવાન તે શિષ્યને લઈને આમ્રપાલીને ત્યાં પધાર્યા. આમ્રપાલીનું સૌંદર્ય જોઈ એક પળવાર તે પ્રભાવિત થઈ ગયો. ભગવાનની હાજરી હોવાથી તરત જ મન શાંત થયું.
ભગવાન સાથે તે પાછો આશ્રમમાં આવ્યો. તે ઘણી સાધના કરીને આવ્યો હતો પરંતુ અન્ય શિષ્યોએ તેની કંઈ ગણના ના કરી આથી તે થોડો આકુળ થયો.
બીજે દિવસે સવારે ભગવાન પાસે લોકકલ્યાણની આજ્ઞા લેવા ઉપસ્થિત થયો.
ભગવાને તેની સામે નજર કરી પૂછ્યું: બેટા, રાગદ્વેષના ભાવ ઊઠતા નથી ને?
તે સાધક તો હતો જ, તરત જ સમજી ગયો કે ગઈ કાલે બનેલી ઘટનાઓથી પોતે પ્રભાવિત થયો હતો. વીસ વર્ષ બાદ પુનઃ સાધનામાં બેસી ગયો.”
શાસ્ત્રાભ્યાસ કરીને જ્ઞાનબળ મેળવ્યું હોય. ધ્યાન કરીને લબ્ધિઓ મેળવી હોય. તપ કરીને દેવને વશ કર્યા હોય. મૈત્રીભાવ વડે હિંસક પ્રાણી સાથે મૈત્રી કેળવી હોય તે ગુણો પ્રાપ્ત કરવા વનજંગલમાં હાડ ગાળી નાખ્યાં હોય. વૈરાગ્ય વડે પાર્થિવ સુખોથી ઉભુખ થયો હોય. પણ જો ચિત્તમાં કામનો એક કણ પણ રહ્યો તો આ જ્ઞાનાદિ ગુણોને ક્ષણમાત્રમાં બાળી મૂકે છે.
જેમ વૃક્ષની બખોલમાં ઝેરી સર્પ વાસ કરે છે તેમ ચિત્તની અંદર કામરૂપી વર વાસ કરે છે. તે જીવને વિહળ બનાવી કમથી ઉત્તેજિત કરે છે, ત્યારે મોહની મદદ વડે કામ ચિત્તને મનાવી લે છે કે હમણાં આ સુખ ભોગવી લેજે પછી ત્યાગ કરી દેજે.
વિકસતા વિજ્ઞાનનો રકાસ એ છે કે ઇન્દ્રિયના વિષયોને ઉત્તેજિત સાધનો પેદા કરે છે, તેના વેચાણ માટે કામોત્તેજક પોસ્ટર પ્રસિદ્ધ
૬૬ હૃદયપ્રદીપનાં અજવાળાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org